اغلب افراد نمیتوانند تفاوت میگرن و سردرد معمولی را تشخیص دهند. میگرن برخلاف سردردهای معمولی، زندگی را مختل میکند و حتی توانایی انجام یک کار کوچک را از شما میگیرد. در برخی موارد علائم گوناگونی مانند درد شدید چشم، نبض پیشانی و تهوع کمک میکند تا تفاوت میگرن و سردرد معمولی را تشخیص دهید. روشهای متعددی برای شناسایی این دو نوع سردرد وجود دارد. بوتاکس میگرن یکی از روشهای مؤثر برای درمان و بهبود میگرن است که به کاهش تعداد حملات میگرنی کمک میکند. علاوه بر این، نوار مغز (EEG) نیز برای تشخیص میگرن و تفاوت آن با سردردهای دیگر موثر است که توسط پزشک متخصص تجویز خواهد شد. با ما در این مطلب همراه باشید تا تفاوت سردردها، علائم میگرن و روشهای درمانی آنها را در اختیارتان قرار دهیم.
فهرست مطالب
سردردهای معمولی کدامند؟
سردردهای معمولی شایع هستند و در اثر عوامل مختلفی مانند استرس و اضطراب، کار بیش از حد، خواب نامناسب، آسیب مغزی و موارد مشابه بروز میکنند. انواع سردردهای معمولی عبارتند از:
-
سردردهای تنشی (Tension headache)
سردرد تنشی (Tension headache) در اثر عواملی مانند استرس، اضطراب، نگرانی عاطفی و خستگی جسمی بروز میکنند. از نشانههای آن میتوان به احساس فشار در دو طرف سر یا شقیقهها و اطراف پیشانی، گردن و حتی چشمها اشاره کرد. این نوع سردرد اغلب با میگرن اشتباه گرفته میشود؛ اما در مقابل آن قابل تحملتر بوده و با روشهای سادهای مانند تغییر سبک زندگی، فعالیت بدنی و مسکنهای معمولی برطرف میشود.
-
سردرد سینوسی (Sinus Headache)
سردرد سینوسی (Sinus Headache) نیز با میگرن علائم مشابهای دارد. اغلب با آبریزش و گرفتگی بینی همراه است که دلیل آن، وجود عفونتهای سینوسی است. از طرفی ممکن است در جلوی پیشانی، قسمتهای بالای چشم و حتی اطراف بینی، یعنی استخوانهای گونه نیز درد را احساس کنید. هنگامی که سینوسها ملتهب میشوند، فشار درون آنها زیاد شده و سردرد ایجاد میشود. برای تشخیص آن حتما به رنگ مخاط بینی توجه کنید؛ در سردردهای سینوسی مخاط به رنگ زرد است.
-
سردرد خوشهای (cluster headache)
سردرد خوشهای (cluster headache) نوعی سردرد شدید است که معمولاً فقط در یک سمت سر و نزدیک چشمها حس میشود. این سردردها به صورت حملات دورهای و ناگهانی رخ میدهند و هر حمله میتواند بین ۱۵ دقیقه تا ۳ ساعت طول بکشد. در این نوع سردرد، افراد ممکن است علاوه بر درد شدید، اشک بریزند، بینیشان گرفته شود یا التهاب را در اطراف چشم احساس کنند. این حملات ممکن است چند هفته یا چند ماه چندین حمله داشته باشید و سپس تا مدتها خبری از حمله نباشد.
برای درمان سردرد خوشهای، پزشکان ممکن است از روشهایی مانند اکسیژن درمانی (oxygen therapy) یا داروهایی مانند سوماتریپتان (sumatriptan)، کورتیکواستروئیدها (corticosteroids) یا ضد افسردگی (antidepressant) برای کاهش تعداد و شدت حملات تجویز کنند. علاوه بر این، رعایت عادتهای خواب منظم و جلوگیری از مصرف الکل و دخانیات میتواند به کاهش حملات کمک کند.
در تشخیص انواع سردردهای معمولی، در صورت شدت بالای علائم سونوگرافی داپلر مغزی و مشابه آن برای بیماران تجویز میشود. حتما بعد از بروز نشانههای این عارضه به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
میگرن و علائم آن
میگرن یک نوع سردرد شدید و مکرر است که معمولاً در یک سمت سر حس میشود. علائم میگرن و سردرد تنشی مشابه است و میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد؛ اما معمولاً شامل حملات شدید بوده و ممکن است با درد ضرباندار، تهوع، استفراغ و حساسیت به نور، صدا و بو همراه باشد. این علائم میتوانند بهصورت ناگهانی در طول حمله میگرنی ظاهر شوند یا بین حملات بهطور جداگانه بروز کنند. حملات میگرن میتواند از چند ساعت تا چند روز طول بکشد و بر روند انجام فعالیتهای روزمره تأثیر بگذارد. علائم میگرن را در جدول زیر مورد بررسی قرار دادهایم:
علائم میگرن:
- سردرد
- تهوع
- تغییرات خلق و خو
- خستگی
- حساسیت
- مشکلات تمرکز
- لرز
علائم میگرن در خانمها قبل از قاعدگی و بعد از آن به اوج خودش میرسد. ممکن است اختلال در خواب را نیز تجربه کنند.
علائم میگرن خفیف:
- بروز درد جزئی
- احساس تهوع
- بی حوصله بودن و پرخاشگری
- خستگی عادی
- حساسیت کم به نور و صدا
- از دست دادن تمرکز بر روی مسائل
- لرز خفیف
علائم میگرن شدید:
- درد ضربان دار با شدت بالا
- بروز تهوع و استفراغ مداوم
- بروز افسردگی و استرس بیش از حد
- خستگی مفرط، تاری دید یا دوبینی
- حساسیت شدید به بو، صدا و نور
- ناتوانی در صحبت کردن
- لرز شدید در بدن
تفاوت بین میگرن و سردردهای معمولی
میگرن یا سردرد معمولی از روی علائمی که بروز میدهند تشخیص داده میشوند. درد میگرن شدیدتر و آزاردهندهتر از سردرد معمولی است. میگرن اغلب به صورت ضرباندار و در یک طرف سر حس میشود. در افراد مبتلا به این نوع سردرد، با انجام فعالیتهای مختلف شدت آن افزایش مییابد. در صورتی که سردردهای معمولی ممکن است با یک مسکن عادی نیز برطرف شوند. علاوه بر درد شدید، میگرن معمولاً با علائم دیگری نیز همراه است که آن را از سردرد معمولی متمایز میکند.
به عنوان مثال، بسیاری از افراد مبتلا به میگرن به تهوع، استفراغ و مشکل در بینایی مواجه میشوند. به طور کلی، میگرن یک اختلال پیچیده است که نه تنها روی سر بلکه بر کیفیت کلی زندگی فرد تأثیر میگذارد. این تفاوتها نشان میدهد که میگرن به مراتب بیشتر از یک سردرد معمولی، نیاز به تشخیص و کنترل دارد تا به بهبود کیفیت زندگی مبتلایان کمک کند.
روش های تشخیص میگرن
برای تشخیص میگرن، پزشکان ابتدا سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و معاینات فیزیکی و عصبی انجام میدهند. آنها از بیماران میخواهند تا درباره علائم خود، مانند نوع و شدت سردرد، زمان بروز حملات و هرگونه علائم همراه توضیح دهند. در برخی موارد، پزشک ممکن است از روشهای تصویربرداری مانند ام آر آی (MRI) و سی تی اسکن (CT scan) استفاده کند، بهویژه اگر مشکوک به وجود مشکلات دیگر باشد. همچنین، تجویز نوار مغز (EEG) در موارد شدیدتر رایج است که تشخیص دقیقتری برای شناسایی میگرن محسوب میشود.
درمان میگرن و سردردهای معمولی
میگرن یا سردرد معمولی هر دو نیاز به درمان مناسب دارند. هدف از درمان میگرن، کاهش علائم و پیشگیری از حملات مکرر است، در حالی که درمان سردردهای معمولی با مسکنهای معمولی یا داروهای سینوزیت سریعا کاهش مییابد. یکی از روشهای رایج در درمان میگرن، آر تی ام اس (RTMS) است که با استفاده از دستگاهی مخصوص و امواج مغناطیسی به بهبود علائم میگرن کمک میکند. روشهای درمان میگرن و سردرد معمولی عبارتند از:
درمان فوری میگرن
- استراحت در اتاق تاریک و آرام
- استفاده از کیسه یخ و قرار دادن آن بر پیشانی یا گردن
- نوشیدن مایعات کافی و مصرف مناسب کافئین
- بوتاکس میگرن
درمان دارویی میگرن
- داروهای تریپتان مانند سوماتریپتان (Sumatriptan) که سطح سروتونین را افزایش میدهند.
- ارگوت ها مانند ارگوتامین (Ergotamine) که مسدودکنندههای گیرندههای سروتونین هستند.
- داروهای CGRP مانند آتوگپنت (Atogepant) که به کاهش درد کمک میکنند.
- ایبوپروفن (Ibuprofen) و آسپرین (Aspirin) برای میگرنهای خفیف.
درمان سردردهای معمولی راحتتر است و معمولا با استفاده از داروهایی مانند استامینوفن (Acetaminophen) و ایبوپروفن (Ibuprofen) تسکین مییابند. برای مصرف داروهای فوق حتما با پزشک متخصص مشورت کنید تا عوارض آنها شما را با مشکل مواجه نکند.
جمع بندی
میگرن یا سردرد معمولی هر دو مورد بررسی قرار گرفتند تا با علائم، روشهای تشخیص و درمان آنها آشنا شوید. بروز میگرن با علائم شدیدی مانند تاری دید، تهوع، درد شدید چشم و درد ضرباندار یک طرف سر همراه است در صورتی که سردردهای معمولی ممکن است صرفا با درد در ناحیه پیشانی و شقیقهها بروز کنند. در صورت تشدید علائم حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا با استفاده از روشهای تشخیصی مانند نوار مغز، سونوگرافی داپلر مغزی و موارد مشابه نوع سردردتان را تشخیص دهد.
دکتر مجید کیهانی فرد با سالها تجربه در تشخیص و درمان انواع بیماریهای مغزی، خدمات مناسبی برای تشخیص میگرن مانند انجام نوار مغز (EEG) در اختیارتان قرار میدهد و با استفاده از روشهای درمانی مانند آر تی ام اس (RTMS) و بوتاکس میگرن به بهبود شما کمک میکند. به منظور راحتی بیشتر امکان ویزیت در منزل نیز برای شما عزیزان فراهم است.
:منابع
https://www.ninds.nih.gov/health-information/disorders/migraine
https://www.templehealth.org/about/blog/is-it-migraine-or-headache
https://www.webmd.com/migraines-headaches/migraine-vs-other-headaches
- نقش تغذیه سالم در بهبود عملکرد مغز - 1403-11-20
- اختلال خواب، علائم و راههای درمان آن - 1403-11-16
- کما چیست؟ چگونه به بیمار کما کمک کنیم؟ - 1403-11-14