علائم سکته مغزی

اگر بیماری را دیدید که ناگهان دچار تغییر حالت شده و شک کردید، ممکن است اینها علائم سکته مغزی باشد؛ به این صورت عمل کنید. فورا علائم خطر را بررسی کنید؛ مثل کج شدن لب، ناتونی در حرف زدن، بی حس شدن دست، زمین خوردن، سرگیجه شدید، سردرد شدید؛

اگر این علائم را دیدید وقت تلف نکنید؛ مخصوصا اگر سن بیمارتان از 50 سال به بالا است. همین الان به اورژانس تلفن کنید. زمان شروع علائم سکته مغزی و مدتی که طول می کشد تا بیمار را به بیمارستان برسانید، مسئله ی مرگ و زندگی بیمار است.

به هیچ عنوان چیزی به بیمار نخورانید. -ممکن است باعث خفگی بیمار شود-. نبض بیمار را بگیرید و با این کار، فشار خون و نبض بیمار را تحت نظر بگیرید. اگر دستگاه فشار سنج اطرافتان هست فشار بیمار را بگیرید، وقتی اورژانس به محل رسید به آنها بگوئید. حالت تنفس بیمار را کنترل کنید سر را در حالتی راحتتر برای تنفس قرار بدهید و همین طور مدت زمانی را که این حالتها به بیمار دست داده است کنترل کنید. این ها در روند درمان بیمار کمک کننده است.

برای تشخیص اینکه علایم سکته مغزی هست یا نه؛ به این عمل کنید؛

بررسی علائم سکته مغزی سریع (F.A.S.T)

• به صورتش (Face) دقت کنید. به او بگویید لبخند بزند. آیا یک طرف صورتش افتاده است؟
• از او بخواهید دستانش (Arm) را بالا ببرد. یکی از دست ها می افتد یا یکی را نمی تواند بالا ببرد؟
• بپرسید الان کجا هستی؟ یا هر سوال دیگری به دهنتان می رسد. آیا صحبتش (Speech) نامعمول و نامفهوم است؟
• اگر همه ی علائم بالا یا حتی یکی از آن ها را داشت؛ حتی اگر بعد از چند دقیقه برطرف شد؛ سریعا (Time) اورژانس را خبر کنید.
• یادتان باشد حتما زمان شروع علائم سکته را به خاطر بسپارید و به اورژانس بگویید.

به اورژانس بگویید کنار فردی هستم که سکته مغزی کرده است. علائم سکته را میدانم و مطمئن هستم. پس از آن، فقط شخص را با دقت تحت نظر داشته باشید تا اورژانس برسد. وسوسه نشوید که خودتان یا شخص دیگری، بیماری را که سکته کرده است، شخصا به بیمارستان برسانید. نقش هر دقیقه در سکته مغزی را نادیده نگیرید. تماس با پزشک باعث اتلاف وقت می‌شود. کادر درمان بیمارستان، بهتر می‌‌تواند وضعیت شما را ارزیابی کند که شانس شما را برای دریافت درمان مورد نیاز در اسرع وقت بیشتر می‌کند.

یک نکته مهم؛ در چنین مواقعی پزشک معالج بیمارتان نمی تواند سریع کنار شما باشد پس به جای زنگ زدن به پزشکتان به اوژانس زنگ بزنید.

علائم هشدار دهنده پیش از سکته مغزی

گاهی سکته مغزی به تدریج اتفاق می‌افتد، اما احتمال بروز یک یا چند علامت ناگهانی بیشتر است. درحالی‌که تست‌های ذکر شده در بالا می‌توانند به شما در مورد شایع‌ترین علائم هشدار دهند، لیست کامل علائم قبل از سکته مغزی عبارتند از:

• بی‌حس شدن یک طرف بدن
• سردرگمی یا مشکل در درک دیگران
• سرگیجه
• عدم توانایی انجام دقیق کارها یا هماهنگی ضعیف
• مشکل در راه رفتن
• سردرد شدیدی که بدون دلیل ایجاد می‌شود و ممکن است با استفراغ، سرگیجه یا کاهش هوشیاری همراه باشد. مقاله سرگیجه های خطرناک را بخوانید.
• از دست دادن یا کمرنگ شدن هر یک از حواس بویایی و چشایی
• سفتی گردن
• تغییر خلق‌و خو
• تشنج
• از دست دادن حافظه یا ناراحتی فکری: بسیاری از افراد قبل از سکته مغزی ممکن است دچار اختلال در حافظه، تفکر، استدلال، قضاوت و ادراک مفاهیم شوند.

اگر این علائم را دارید یا در شخص دیگری مشاهده می‌کنید، حتی اگر مطمئن نیستید که دچار سکته مغزی شده‌اید، با اورژانس تماس بگیرید.

تفاوت علائم هشدار دهنده سکته مغزی در زنان و مردان

درحالی‌که شایع‌ترین علائم سکته مغزی در مردان و زنان دیده می‌شود، مشاهده علائم خاص مانند سردرد، ضعف و تغییر تفکر در زنان بیشتر است. زنان همچنین علائم غیرمعمول‌تری نیز تجربه می‌کنند، از جمله:

• • سکسکه
  • حالت تهوع
  • درد قفسه سینه
  • خستگی
  • تنگی نفس
  • ضربان قلب تند

در سراسر جهان، خطر سکته مغزی در طول عمر زنان کمی بیشتر از مردان است. زنان نیز بیشتر در معرض مرگ ناشی از سکته مغزی هستند.

علائم سکته مغزی در خواب

تخمین زده شده است که حدودا 15 درصد سکته‌های مغزی در خواب رخ می‌دهند. افرادی که در خواب دچار سکته مغزی می‌شوند بیشتر در معرض خطر مرگ قرار دارند، زیرا از درمان زودهنگام محروم هستند. در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر بهتر است هرچه سریع‌تر با اورژانس تماس بگیرید.

• از دست دادن بینایی هنگام باز کردن چشم‌ها در صبح
• ضعف و ناتوانی بازوها در مرتب کردن رختخواب
• از دست دادن کنترل عضلات مثانه و خیس کردن رختخواب در طول شب

انواع سکته مغزی چه علایمی دارد؟

سکته ی مغزی انواع مختلفی دارد که معمولا علائمشان مشترک است. در زیر هر کدام را به همراه علائم توضیح داده ایم. باز هم به خاطر داشته باشید که با توجه به این علائم باید تا جای ممکن زود عمل کنید. شما حداکثر 3 ساعت زمان برای نجات جان فرد و ادامه ی یک زندگی عادی با بدن سالم دارید.

• • سکته مغزی ایسکمیک:

در سکته ی مغزی ایسکمیک شریان های خون رسانی کننده به مغز مسدود می شوند. این اتفاق می تواند توسط لخته ی خون یا یک پلاک چربی اتفاق بیفتد. بخشی از مغز که بدون خونرسانی است که در معرض مرگ قرار دارد. به همین علت فرد شروع به بروز علائم می کند. باید هرچه سریع تر بیمار را به بیمارستان رساند تا با باز کردن شریان از مرگ سلول های آن بخش مغز و آسیب دائمی جلوگیری کنند.

علائمی که در مورد سکته مغزی هموراژیک در همینجا بیان می شود همان علائمی است که درباره سکته ایسکمیک اتفاق می افتد. اما با این تفاوت که ناگهانی تر بودن، شدیدتر بودن و همین طور افت سطح هوشیاری در سکته هموراژیک بیشتر است. پزشک با دیدن این شرایط درباره هموراژیک مشکوکتر خواهد بود تا ایسکمیک.

• • سکته مغزی هموراژیک یا خونریزی دهنده:

زمانی ایجاد می شود که شریان های مغزی به علت ناهنجاری های عروقی، ضربه، تومور، فشار خون بالا و … نشت خون دارند. با این کار فشار داخل مغز بالا می رود و به سلول های مغزی آسیب می رسد. چنین فردی برای جراحی و بستن رگ خونریزی دهنده باید سریعا به بیمارستان و اتاق جراحی منتقل شود.

علائم این دو نوع سکته نسبتا با یکدیگر مشابه است و شاهد علائم زیر در فرد هستیم:

گیجی

فرد گیج است و نسبت به رفتار خود و محیطش آگاهی ندارد. نه تنها نمی تواند به درستی صحبت کند، بلکه صحبت اطرافیانش هم متوجه نمی شود.

فلج یک طرفه

یک طرف بدنش فلج یا بی حس می شود. ممکن است در حد افتادگی پلک یا ناموزونی خنده اش باشد. یا اینکه قادر به حرکت دست و پای یک طرف بدنش هم نیست. زمانی که از فرد درخواست می شود دست هایش را بالا آورد، از بالا آوردن یکی از آنها ناتوان است. یا یکی از دست هایش می افتد.

اختلال دید

دید هر دو چشم یا یکی از آنها مختل می شود. به صورتی که همه جا را تاریک می بیند؛ دیدش تار است یا دوتایی می شود.

سردرد شدید

سردردی بسیار شدید احساس می کند. بعضا این درد را بدترین سردرد عمرشان هم می نامند. این سردرد می تواند با گیجی، تهوع، استفراغ و رفتار ناآگاهانه ی فرد همراه باشد. برای اطلاعات بیشتر به مقاله “درمان فوری سردرد شدید” مراجعه کنید

عدم تعادل

تعادل فرد به هم می ریزد. تلوتلو می خورد یا ناگهانی می افتد و نمی تواند به راحتی به مسیر خود ادامه دهد.

تپش قلب

قلب برای خونرسانی به مغز تلاشش را بیشتر می کند. پس تپش قلب و تنگی نفس هم می تواند اتفاق بیفتد.

درد گردن

ماهیچه های گردن و شانه درد می گیرد.

حساسیت به نور

فرد به نور حساس می شود و حتی ممکن است شاهد شروع حملات تشنج در او باشیم.

تفاوت در مردمک ها

در بعضی افراد مردمک یکی از چشم ها از دیگری بازتر است.

سردرد و سکته مغزی

همه انواع سردرد نشانه سکته مغزی نیست ولی سردردی که ناگهانی شروع شود و خیلی سریع در چند ثانیه شدت خیلی زیاد پیدا کند و با بقیه سردردهایی که داشتید تفاوت داشته باشد، خبر از سکته مغزی می دهد. همینطور اگر سردرد شما با مسکن خوب نمی شود یا در حالت نشسته و یا ایستاده سردرد دارید اما زمانی که خوابیده اید نه، می تواند نشان از فشار بالای مغز و خطر باشد.

سرگیجه و سکته مغزی

یک سری سرگیجه ها حالت محیطی دارند. حتی سرگیجه هایی که موقع بلند شدن از سرجایتان پیش می آید یا سرگیجه هایی که حالت دورانی تکرار شونده دارند و مرتبط با گوش میانی هستند؛ اینها خطرناک نیستند. اما اگر همراه سرگیجه، بی حسی یا اختلالات بینایی مثل دوبینی یا تاری دید پیش آمد یا بیمار دچار افت سطح هوشیاری شد، این ها می تواند خطرناک باشد.

گرفتگی عضلات گردن و سکته

اگر عضلات گردنتان گرفت و حس کردید نمی توانید گردنتان را بچرخانید و این همراه با سردرد شده باز هم نگران باشید که ممکن است در آستانه سکته مغزی باشید.

علائم سکته مغری را جدی بگیرید

در این مطلب از وبسایت دکتر کیهانی فرد علائم سکته مغزی را به‌طور کامل بررسی کردیم. با توجه به درگیری قسمت‌های مختلف مغز، سکته مغزی علائم متفاوتی خواهد داشت. این نکته را به‌خاطر داشته باشید که حتی با از بین رفتن علائم مرتبط با سکته مغزی تا زمان رسیدن اورژانس، مراجعه به بیمارستان و بررسی‌های دقیق ضروری است.

نکته ی مهم در مورد علائم بالا این است که الزاما تمامی آن ها را در یک فرد نمی بینیم. حتی ممکن است این علائم به صورت گذرا ایجاد شوند و از بین بروند. نکته ی مهم این است که علائم F.A.S.T را به خاطر بسپاریم، هیچ کدام را نادیده نگیریم و سریعا با اورژانس تماس بگیریم.

:منابع

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/stroke/symptoms-causes/syc-20350113

https://www.cedars-sinai.org/health-library/diseases-and-conditions/i/ischemic-stroke.html

https://www.mountsinai.org/locations/cerebrovascular-center/conditions/stroke/hemorrhagic-stroke

https://www.nhs.uk/conditions/transient-ischaemic-attack-tia/symptoms/