افراد مبتلا به بیماری ام اس علائم گوناگونی ممکن است داشته باشند. بر حسب طبیعت بیماری، میان هر فرد عوارضی که این بیماری دارد فرق می کند. ممکن است این علائم سال به سال، ماه به ماه یا حتی روز به روز تغییر کنند. دو تا از مهمترین نشانه های این بیماری ضعف و اختلال در راه رفتن است.
حدود 80 درصد مردمی که بیماری ام اس دارند، از ضعف رنج میبرند. ضعفی که به دنبال این بیماری رخ میدهد خیلی بیشتر از یک خستگی ساده، رنج آور است و می تواند عملکرد فرد را در انجام کارهای روزمره تحت تاثیر قرار دهد.
فهرست مطالب
- افراد مبتلا به بیماری ام اس علائم گوناگونی ممکن است داشته باشند. بر حسب طبیعت بیماری، میان هر فرد عوارضی که این بیماری دارد فرق می کند. ممکن است این علائم سال به سال، ماه به ماه یا حتی روز به روز تغییر کنند. دو تا از مهمترین نشانه های این بیماری ضعف و اختلال در راه رفتن است.
- بیماری ام اس چیست؟
- انواع ام اس
- درمان بیماری ام اس
- علایم زودرس بیماری ام اس
- تشخیص بیماری ام اس
- دلایل ابتلا به بیماری ام اس
- آیا ام اس ارثی است؟
- پیش بینی مبتلایان به ام اس چیست؟
- زندگی با ام اس
اختلال در راه رفتن در بیماری ام اس میتواند به دلایل مختلفی باشد از جمله:
- بی حسی در پاها یا انگشتان
- اختلال در تعادل
- ضعف عضلانی
- اسپاسم عضلانی
ضعف های طاقت فرسا نیز با بیماری در ارتباط هستند. اختلال در راه رفتن نیز ممکن است منجر به سقوط شود.
بقیه علامت های شایع بیماری ام اس عبارتند از:
- اختلال در تکلم
- لرزش
- اختلالات شناختی مثل تمرکز، حافظه، قدرت حل مسئله
- دردهای مزمن و شدید
بیماری ام اس چیست؟
ام اس یک بیماری مزمن است که سیستم عصبی مرکزی را درگیر میکند. دستگاه ایمنی به میلین های پوشاننده ی سلول های عصبی حمله میکند. این منجر به التهاب، زخم و ضایعات متعدد می شود که باعث سخت تر شدن انتقال سیگنال های مغز به کل بدن میشود.
انواع ام اس
ام اس عودی- بهبودی (RRMS)
این نوع رایج‌ترین شکل بیماری ام اس است. حدود 85 درصد از افرادی که ام اس دارند، در ابتدا در نوع RRMS تشخیص داده میشوند. افراد مبتلا به RRMS در هنگامی که علائم جدید در آنها ظاهر میشوند، دوره‌های موقتی به نام برگشت یا عود دارند.
سندرم انحصاری بالینی(CIS)
در CIS علائمی که به وجود می آید، بسته به نوع سلول هایی است که در حال آسیب دیدن هستند. این حمله حداقل 24 ساعت به طول میانجامد.
این دو نوع حمله شامل تک کانونی و چند کانونی است. منظور از یک حمله تک کانالی، ایجاد یک نشانه به ازای هر ضایعه است.در حمله های چند کانونی، چندین ضایعه و نشانه وجود دارد.
با وجود اینکه این حملات مشخصه های ام اس هستند ولی برای تشخیص کفایت نمی کنند. اگر ضایعات شبیه به آن چه در ام اس است وجود داشته باشد ، احتمالا تشخیص RRMS است و در غیر این صورت احتمال وجود داشتن ام اس کم است.
ام اس اولیه – تکاملی (PPMS)
در PPMS افول عملکرد های عصبی بعد از بوجود امدن نشانه ها تشدید میشوند . ولی ممکن است دوره هایی از ثبات هم وجود داشته باشد. به این ترتیب ما واژه ی فعال و غیر فعال را برای این نوع بکار میبریم.
ام اس ثانویه-تکاملی(SPMS)
SPMS زمانی تلقی میشود که نوع RRMS به حالت شدیدتری تغییر حالت بدهد. علاوه بر افول عملکرد ها و ناتوانی، ممکن است عود های قابل ملاحظه ای نیز وجود داشته باشد.
درمان بیماری ام اس
در حال حاضر هیچ درمانی قطعی برای بیماری ام اس وجود ندارد، ولی راه حل های کنترل کننده ای وجود دارند. که شامل دارو های جلوگیری کننده از پیشرفت بیماری ، سرکوب کننده ایمنی و کنترل کننده ی علایم بیماری است.
علایم زودرس بیماری ام اس
بیماری ام اس یا به صورت ناگهانی بوجود میاید یا اگر هم نشانه های خفیفی داشته باشند، امکان نادیده گرفتن آنها وجود دارد.
اینها شامل سه تا از شایعترین علایم زودرس ام اس می باشند:
1_ احساسات نامطلوب مانند بی حسی و خارش صورت ، دست و پا. دقیقا مثل زمانی که قسمتی از بدنتان خواب رفته است، با این تفاوت که هیچ دلیل منطقی وجود ندارد.
2_ اشکال در تعادل و یا ضعف در پاها به صورتی که راه رفتن به صورت طبیعی مشکل میشود.
3_ دو بینی، تاری و کوری جزئی میتوانند از علائم زودرس بیماری ام اس باشند.
این علایم ممکن است مدتی بهبود یابند و پس از ساعتها، ماه ها و یا سال ها دوباره عود کنند. البته داشتن این علائم به معنی مبتلا شدن به ام اس نیست. چون بیماری های دیگری هم این علائم را ایجاد می کنند.
تشخیص بیماری ام اس
برای تشخیص ام اس معاینات عصبی، شرح حال بیمار و تست های آزمایشگاهی مشخصی نیاز است. تستهای تشخیص ممکن است شامل:
- ام آر آی بهترین نوع عکسبرداری برای تشخیص بیماری ام اس است. استفاده از کنتراست رنگها به پزشک کمک می کند تا ضایعات فعال و غیر فعال را در طول مغز و نخاع شناسایی کند.
- برای تشخیص بهتر ممکن است نیاز به تحریک عصب های مغری باشد مانند عصب های بینایی، ساقه مغز و حس لامسه.
- یک آزمایش مایع مغز نخاعی ممکن است عفونت های دیگری را نشان دهد.
- پزشکان از آزمایش های خون برای تشخیص های افتراقی با سایر بیماری ها استفاده می کنند.
برای تشخیص بیماری ام اس، اثبات از بین رفتن میلین های بیش چند نقطه از مغز، نخاع و یا فیبر های بینایی لازم است. آسیب ها باید طی چند مرحله صورت گرفته باشند. البته باید از عدم ابتلا به بیماری هایی که علائم مشابه دارند مثل بیماری لایم ، لوپوس و شوگرن مطمئن شد.
دلایل ابتلا به بیماری ام اس
در صورتی که شما بیماری ام اس دارید، میلین های بدن شما آسیب میبینند. میلین یک پوشش محافظت کننده از فیبرهای عصبی است که در طول سیستم عصبی مرکزی کشیده شده اند.
به نظر میرسد که این بیماری با حمله ی سلول های دستگاه ایمنی به این پوشش ها در ارتباط است. با این وجود هنوز دلیل مشخصی برای حمله سلول های ایمنی وجود ندارد.
آیا ام اس ارثی است؟
بیماری ام اس ارثی نیست. ولی داشتن یک والد و یا خواهر و برادری که مبتلا به ام اس هستند، ریسک ابتلای شما را به این بیماری بالا می برد.
محققان بعضی از ژن هایی را کشف کرده اند که ممکن است در ام اس دخالت داشته باشد. البته در طی همین تحقیقات به وجود محرک های محیطی مثل ویروس ها، سم ها و … اشاره شده است.
پیش بینی مبتلایان به ام اس چیست؟
تقریبا غیر ممکن است که بشود دقیقا از پیشرفت بیماری در آینده خبر داد. حدود 10 تا 15 درصد مبتلایان به بیماری ام اس تا 10 سال پس از تشخیص به صورت خیلی نادر دچار حمله می شوند.
ام اس پیش رونده پس از هر دوره بهبودی و عود بدتر می شود. معمولا در این افراد ایجاد ناتوانی جزئی قابل پیش بینی است.
این بیماری معمولا در آقایان سریع تر از خانم ها تشدید میشوند. همچنین در سن های بالا نیز پیشرفت بیماری سریع تر است. معمولا نیمی از کسانی که 15 سال از تشخیصشان میگذرد، نیاز به یک فرم کمکی مثل عصا هستند.
60 درصد افراد پس از 20 سال از تشخیص هنوز قادر به راه رفتن هستند و فقط 15 درصد آن ها نیاز به کمک های حمایتی دارند.
کیفیت زندگی به علائمی که یک بیمار دارد بستگی دارد. بیشتر مبتلایان بدون داشتن ناتوانی های شدید، قادر به ادامه زندگی هستند.
زندگی با ام اس
بیشتر مردم با ام اس، راه هایی برای کنترل علائم خود پیدا می کنند. با چالش های منحصر به فردی روبرو میشوند که ممکن است طی زمان تغییر کنند.
در صورت مصرف دارو، باید بیمار برنامه ی مشخصی برای مصرف دارو باشد. داشتن یک رژیم غذایی کم کالری و سرشار از فیبر و مواد مغذی به سلامت بیمار کمک خواهد کرد.
ورزش کردن مداوم یکی از مهمترین فاکتور ها برای کمک به قوای روحی و جسمی است که درصورتی که حتی ناتوانی خاصی در این افراد وجود داشته باشد، نباید از آن چشم پوشی کرد.
فعالیت های زیر ممکن است در کاهش استرس بیمار مفید باشد :
- ماساژ
- مدیتیشن
- تای چی
- طب سوزنی
- هیپنوتیسم
- گوش دادن به اهنگ
ام اس یک بیماری مادام العمر است. بهتر است درباره ی نگرانی هایتان با پزشک خود مشورت کنید، تا بتوانید کارهایی که بیشترین حس خوشایندی را در شما ایجاد میکند، انجام دهید.
دکتر مجید کیهانی فرد متخصص مغز و اعصاب در تهران
برای پرسش از دکتر بر روی مشاوره پزشکی کلیک کنید.
آیا این مطلب مفید بود؟ امتیاز بدهید
[ratings]
