سکته مغزی خفیف یا گذرا (TIA) اختلال خونرسانی به مغز

وقتی خونرسانی به مغز برای یک مدت کوتاه متوقف می شود، TIA (حمله ایسکمیک گذرا) و یا به اصطلاح عوام، سکته مغزی خفیف اتفاق می افتد. با اینکه یک سکته خفیف مغزی معمولا آسیبی به مغز وارد نمی کند، ولی می تواند یک هشدار برای سکته های مغزی بعدی باشد. در واقع این سکته می گوید که یک لخته در خون بیمار هست که؛ ممکن است به زودی یک شریان به مغز را بسته و بیمار به سکته مغزی عمیق دچار شود.

به بیان دیگر سکته مغزی خفیف یا گذرا (TIA)، اختلال موقت در خون رسانی به بخش های مختلف مغز است. اختلال موقت در خون رسانی به مغز منجر به کاهش اکسیژن در دسترس آن خواهد شد. این اتفاق منجر به علائم ناگهانی شبیه به سکته مانند اختلال در تکلم، اختلال دیداری، تاری دید، بی حسی یا ضعف در عضلات صورت، دست ها و پاها می شود. البته علائم به صورت موقت و در کوتاه مدت هستند.

در واقع سکته خفیف مغزی با علائمی شبیه به سکته مغزی همراه است؛ ولی این علائم تا بیست و چهار ساعت بعد از بین می روند. همین مسئله باعث می شود؛ برخی به این نوع سکته پی نبرند و یا از کنار آن به سادگی بگذرند. ولی از این هشدار نباید به سادگی گذشت.

دلایلی که باعث سکته کوچک مغزی می شود

سکته خفیف مغزی معمولا به سه دلیل زیر می تواند به وجود بیاید:

• جریان خون در یکی از عروق بزرگ که خون را به مغز منتقل می کند مانند رگ کاروتید کم شود.
• خون در یک قسمت دیگر از بدن (مانند قلب) لخته شود و شکستن و انتقال آن به مغز باعث مسدود کردن رگ مغز شود.
• رگهای خونی کوچکتر در مغز محدود شوند و یا جریان خون برای یک مدت کوتاه در یک رگ مسدود کنند. (معمولا توسط یک پلاک (چربی خون) به وجود می آید.)

🔴🔴🔴نکات بسیار مهم در رابطه با سکته مغزی خفیف

نکات و حقایق مهمی در رابطه با سکته مغزی خفیف که باید آنها را بدانید و در نظر بگیرید:

• • • بر اساس آمار 40 درصد از افرادی که به TIA ( سکته خفیف مغزی ) مبتلا می شوند، بعد از آن یک سکته واقعی را تجربه می کنند.
    • دوم اینکه تقریبا نیمی از سکته های بعدی در چند روز اول بعد از سکته مغزی خفیف ایجاد می شود.
    • در نهایت اینکه؛ علائم سکته خفیف مغزی مشابه با علائم سکته هستند.

مدیریت و درمان سکته مغزی خفیف

هدف از درمان TIA جلوگیری از سکته مغزی بعدی است. دارو و درمان استفاده شده، بستگی به علت دقیق سکته مغزی دارد. علاوه بر اینکه شیوه زندگی بیمار بایست کنترل شده باشد و ورزش، رژیم غذایی، قطع مصرف الکل و سیگار در برنامه روزمره زندگی وی قرار بگیرد؛ یک سری درمانهای دیگر برای بیمار برنامه ریزی می شود.
درمان فشار خون بالا، کلسترول بالا و یا بیماریهای قلبی از جمله این موارد هستند تا خطر و ریسک ابتلا به سکته مغزی را کاهش دهند.

داروهای بسیاری برای جلوگیری از لخته شدن خون هستند که پزشک با تجویز آنها خطر سکته مغزی را کاهش می دهد. اگر TIA و یا سکته خفیف مغزی ناشی از گرفتگی عروق باشد؛ دکتر درمانهای جراحی برای باز کردن رگها (به مقاله درمان گرفتگی عروق مراجعه کنید) را در برنامه خود قرار می دهد. درمانهایی از قبیل استنت گذاری، آنژیوپلاستی و اندارکتومی. اینکه از این نوع درمان استفاده کند یا خیر بستگی به میزان خطری دارد که بیمار را تهدید می کند.

اگر می خواهید از سکته مغزی در امان بمانید و دچار عوارض بعد از آن نشوید؛ (در همه شرایط و علی الخصوص اگر درگیر سکته مغزی خفیف شده اید)

• یک زندگی سالم داشته باشید.
• از مواد مخدر، سیگار، الکل دور بمانید.
• ورزش کنید
• و یک رژیم غذایی مدیترانه ای و را در اولویت زندگیتان قرار دهید.
• فشارهای روحی و عاطفی احتمال سکته را زیاد می کنند. سبک زندگی تان را عوض کنید یا از تراپی ها کمک بگیرید. (دستگاه جدید آر تی ام اس درباره درمان اضطاب و اختلالات خلقی به شدت تاثیر گذار بوده و در حقیقت بیماران بسیار زیادی را از وسواس، افسردگی و اضطراب نجات داده است. اگر درباره این دستگاه بیشتر می خواهید بدانید به این لینک مراجعه کنید.)

اینفوگرافی علائم سکته مغزی

 علائم سکته مغزی خفیف

این علائم به شما می گوید احتمالاً سکته اتفاق افتاده است.

علائم اصلی سکته خفیف یا گذرای مغزي در زبان انگلیسی به طور مخفف FAST خوانده می شود. اینها حروف ابتدای کلمات صورت، دست ها، سخن گفتن و زمان هستند.

1- صورت

عضلات صورت ممکن است به یک سمت خم بشود و به پایین بیفتد. احتمال این وجود دارد که؛ فرد توانایی خندیدن را از دست بدهد و دهان و چشم های وی به یک سمت بدن متمایل بشوند. از او بخواهید لبخند بزند، تا متوجه شوید که لب و صورت او تقارن دارد یا خیر.

2- دست ها

فرد مشکوک به سکته، احتمالاً توانایی بلند کردن هر دو دست را ندارد و نمی تواند دستانش را نگه دارد. چون احتمالا دست او بی حس می شود.

3- حرف زدن

این افراد ممکن است توانایی تلفظ کلمات را نداشته باشند و سخن گفتن آنها به صورت منقطع و درهم باشد. احتمال اینکه فرد به هیچ وجه نتواند صحبت کند نیز وجود دارد.

4- زمان

اگر این علائم را در خود و یا فرد دیگری می بینید، می بایست فورا با اورژانس 115 تماس بگیرید.

آیا سکته مغزی خفیف خطرناک است و چه زمان می بایست با اورژانس تماس گرفته شود؟

در مراحل اولیه وقوع سکته مغزی خفیف یا گذرا که امکان تشخیص سکته خفیف از سکته کامل در شما و یا افراد دیگر وجود ندارد؛ می بایست فورا با 115 تماس بگیرید و از آنها بخواهید برایتان آمبولانس اعزام کنند.

این نکته را فراموش نکنید که سکته مغزی خفیف یا گذرا، یک هشدار است. این هشدار به شما می گوید خطر وقوع سکته کامل در آینده برای شما هست .بررسی های دقیق به پزشک شما کمک می کند تا بهترین راه برای کاهش شانس رخ داد سکته کامل را تشخیص دهد.
مطمئنا این را می دانید که باید به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا عروق شما را از طریق سونوگرافی داپلر مغزی بررسی کند، اگر لخته ای درون رگ های شما باشد، در این مرحله با کمک یک آنژیوگرافی ساده و بستری نیم روزی برطرف می شود.
علاوه بر اینکه هزینه آنژیوگرافی بسیار پائین تر از هزینه آنژیوپلاستی و یا درمانهای سکته مغزی است، شما از یک سری اتفاقات و عوارض بعد از سکته مغزی در امان خواهید بود. پس تعلل نکنید.

اگر علائم از بین رفت آیا باز هم به بیمارستان مراجعه کنم

قطعا بله!!! اگر فکر می کنید که پیش از این سکته خفیف یا گذرایی را تجربه کرده اید؛ اما علائم آن گذشته و در زمان مناسب توصیه های پزشکی را دریافت نکرده اید؛ فورا قرار ملاقاتی با پزشک خود ترتیب دهید. شما باید تحت معاینه قرار بگیرید.

و حتی اگر علائم در هنگام انتظار برای رسیدن آمبولانس ناپدید شد، باز هم بررسی های دقیق در بیمارستان ضروری می باشد. 

دلایل سکته مغزی خاموش

در طی ایجاد سکته گذرای مغزی، یکی از رگ های خونی که وظیفه خون رسانی به مغز را بر عهده داشته و غنی از اکسیژن می باشد، مسدود می شود.

این انسداد معمولا توسط یک لخته خون ایجاد می شود که جایی دیگر در بدن وجود داشته و به رگ های خون رسان مغز مهاجرت می کنند، اگرچه این اتفاق می تواند توسط مواد چرب یا حباب های هوا نیز به وجود آید.

آیا سکته خفیف مغزی خطرناک است

با توجه به اینکه این نوع سکته معمولا به شکل گذرا بوده و سطح کوچکی از مغز را درگیر می کند به خودی خود خطر بزرگی برای بیمار نیست ولیکن گذشتن از این سکته بدون بررسی شرایط و علت ایجاد آن بسیار خطرناک است چراکه درصد بالایی از افرادی که دچار سکته مغزی گسترده می شوند در گذشته ای نزدیک مثلا در سه ماه اخیر شاهد یک سکته خفیف مغزی بوده اند پس اگر به هر دلیل بیمار متوجه سکته مغزی  یا علائم آن هرچند گذرا شد بایست خیلی سریع برای درمان و پیشگیری از مراحل سکته مغزی گسترده اقدام کند وگرنه در موارد عدم رسیدگی سکته مغزی خفیف خطرناک خواهد بود.

دلایل قطعی که می تواند شانس ابتلا به سکته مغزی خفیف را افزایش دهد شامل:

• سیگار کشیدن
• فشار خون بالا (مقاله عدد فشار خون طبیعی را بخوانید)
• چاقی
• سطح کلسترول بالای خون
• اعتیاد به الکل یا مصرف حجم زیاد الکل به صورت روتین
• ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی (یکی از انواع ضربان قلب نا منظم)
• ابتلا به دیابت
• افراد بالای 60 سال و مردم نواحی آسیا، آفریقا یا افراد ساکن در نواحی اقیانوس اطلس بین آمریکای جنوبی و مرکزی (دریای کارائیب) نیز خطر بالای ابتدا به سکته خفیف مغزی را دارند.

پیشگیری از سکته مغزی کوچک

همانطور که گفتیم: سکته گذرای مغزی اغلب نشانه ای است که می گوید احتمالا شما یک سکته بزرگ در راه دارید. خطر وقوع سکته کامل مغزی که ممکن است زندگی شما را تهدید کند. فارغ از اینکه شما سکته مغزی خفیف و یا کاملی را در گذشته تجربه کرده اید یا نه، راه های متعددی وجود دارد که با رعایت آن باید خطر وقوع سکته های بعدی را در آینده کاهش بدهید. این موارد شامل:

• حفظ وزن ایده آل
• تغذیه سالم
• ورزش منظم
• کاهش مصرف الکل
• ترک سیگار

اگر مطالعه این مطلب برایتان سخت است، به ویس زیر گوش کنید.