فهرست مطالب
درمان گرفتگی رگهای مغزی
ترومبوز ورید های مغزی (CVT) تشکیل لخته ی خون در رگ های مغزی میباشد که منجر به گرفتگی رگهای مغز می شود. این ورید مسئول تخلیه ی خون از مغز میباشد. اگر خون در این ورید تجمع یابد، ممکن است به درون بافت مغز تراوش یابد و باعث خونریزی مغزی یا تورم شدید مغزی شود. درمان گرفتگی رگهای مغزی به روش های کمتر تهاجمی و بدون بستری کمک زیادی به این بیماران خواهد بود ولی نکته مهم تشخیص به موقع و سرعت عمل در رسیدن به محل مناسب درمان است.
به بیان ساده تر گرفتگی رگهای مغزی زمانی به وجود می آید که رسوبات چربی که به آن پلاک هم گفته می شود در دیواره داخلی رگها رسوب نموده و باعث گرفتگی رگ مغز می شود، چنین حالتی شرایط اورژانسی را برای بیمار به وجود می آورد زیرا عدم خونرسانی به بافت مغز باعث مرگ سلولهای مغزی و عوارض ماندگار و شدید از جمله خطر مرگ می شود، خوشبختانه درمانهای پیشرفته کنونی به خوبی می تواند جلوی چنین مسئله ای را بگیرد.
با اینکه اولین علامت این بیماری می تواند سکته مغزی باشد و شاید بیمار تا قبل از آن متوجه چنین شرایطی نشود ولیکن در مواردی علائمی اتفاق می افتد که اگر اطرافیان و یا خود بیمار متوجه آن علامت ها بشوند، درصد بالایی از این بیماران می توانند نجات پیدا کنند.
اگر ترومبوز و گرفتگی رگهای مغز زود تشخیص داده شوند، میتوانند بدون عوارض شدید درمان شوند، در صورت عدم درمان این بیماری می تواند جان بیمار را به خطر بیاندازد. علائم عبارتند از
علائم گرفتگی رگهای مغز
لخته ی خون در ورید های مغزی میتواند باعث ایجاد فشار و درنتیجه تورم مغز شود. این فشار میتواند سبب ایجاد سردرد و در موارد شدیدتر باعث آسیب به بافت مغز شود.
علائم وابستگی بسیاری به این دارند که لخته ی خون در کجا تشکیل شده باشد. در هر صورت علائمی که شیوع بیشتری در CVT دارند شامل موارد زیر هستند:
- سردرد شدید
- تاری دید
- تهوع
- استفراغ
اگر دچار موارد شدیدتر دچار گرفتگی رگهای مغز شوید، ممکن است علائمی شبیه به سکته ی مغزی را تجربه کنید. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- اختلال گفتاری
- بی حسی یک طرفه در بدن
- خستگی و ضعف
- کاهش هوشیاری
اگر شما هر کدام از این علائم را تجربه کردید، فورا با اورژانس تماس بگیرید یا از کسی بخواهید شما را به اورژانس برساند.
علائم دیگری که در اثر CVT شدید بروز می یابند شامل موارد زیر هستند:
- غش کردن
- محدودیت دامنه ی حرکت اندام های شما
- تشنج
- کما
- مرگ%3
درمان گرفتگی رگهای مغزی به شیوه های کمتر تهاجمی
وجود لخته خون در رگها باعث از دست رفتن جریان طبیعی خون می شود، در گذشته درمان این رگها ترکیبی از درمان های دارویی ، تغییر سبک زندگی و شیوه های جراحی بود ولیکن خوشبختانه این روزها گرفتگی عروق قابل بررسی و قابل درمان به روشهای غیر جراحی است.
در این روشها ابتدا پزشک با کمک پروسیچر های تشخیصی مانند سونوگرافی کالر داپلر، ام آر آی و اسکن محل و میزان تقریبی گرفتگی رگ ها را بررسی نموده و اگر گرفتگی رگها نیازی به درمان داشته باشد با کمک دارو و در صورتی که بیمار در خطر سکته و یا دیگر عوارض گرفتگی رگهای عروق قرار گرفته باشد با کمک دستگاه آنژیوگرافی و استنت گذاری رگها را باز و جریان خون را راه اندازی می نماید که به دو صورت امکان پذیر است
تزریق tpa
روش اول تزریق داروی tpa می باشد در این روش در صورتی که بیمار در زمان مناسب به مرکز درمانی رسیده باشد (حداکثر چهار و نیم ساعت پس از شروع علائم) داروی ضد لخته از طریق سرم و به صورت کند وارد رگهای بیمار شده و به آرامی لخته خون موجود در رگ حل شده و رگ گرفته شده باز می شود ولی در صورتی که بیمار دیرتر از زمان طلایی مراجعه نموده باشد حداکثر تا بیست و چهار ساعت بعد دارو از طریق کتتر و با کمک و هدایت دستگاه آنژیوگرافی مستقیما بر روی لخته خون ریخته می شود تا لخته با سرعت بیشتری حل و جریان خون مجدد راه اندازی شود
استنت گذاری
در روش دوم که روش استنت گذاری با کمک آنژیو است از طریق شریان های ران یک لوله باریک به همراه کتتر وارد رگها و شریانهای بیمار شده و از آنجا به رگ گرفته شده در قلب منتقل می شود، زمانی که به محل گرفتگی رسید استنت باز شده و لخته با کمک کتتر از محل گرفتگی به داخل دستگاه مخصوصی خارج از رگ بیمار مکش می شود به این ترتیب رگ به طور کامل باز و جریان مجدد راه اندازی می شود.
عوامل شایع ایجاد کننده ترومبوز وریدهای مغزی
زمانی که در جریان طبیعی خون وقفه ای ایجاد شود، لخته ی خون تمایل زیادی به تشکیل شدن دارد. با این وجود که CVT یک مشکل ناشایع است، عوامل مختلفی هستند که میتوانند باعث ایجاد گرفتگی رگهای مغز شوند.
بعضی از عوامل شایع ایجاد کننده ی آن شامل موارد زیر هستند:
- پیشگیری از بارداری یا مصرف زیاد استروژن
- از دست دادن آب بدن
- عفونت گوش، صورت یا گردن
- فقر پروتئین در بدن
- آسیب یا جراحت به سر
- چاقی
- سرطان
- تومور مغز
عواملی که شیوع کمتری در ایجاد CVT دارند شامل بارداری و دیگر بیماری های انعقادی خون هستند. هر دو شرایط میتوانند به سادگی باعث ایجاد لخته خون و گرفتگی رگهای مغز شوند.
در نوزادان، شایع ترین علت ایجاد گرفتگی رگ های مغز عفونت میباشد، به خصوص عفونت گوش. در بعضی از موارد این گرفتگی علت مشخصی وجود ندارد. درصورتی که CVT درمان نشود، میتواند عواقب تهدید کننده ی زندگی داشته باشد.
کلینیک فوق تخصصی مغز و اعصاب دکتر کیهانی فرد
بیماران محترم در صورتی که با علائم فوق رو به رو هستید می توانید با کلینیک دکتر مجید کیهانی فرد تماس بگیرید، ایشان فوق تخصص نورواینترونشن عروق مغز بوده و از جمله تجربیات و خدماتشان درمان های کمتر تهاجمی گرفتگی عروق مغز ، سکته مغزی، آنوریسم مغزی و خونریزیهای زیرعنکبوتیه می باشد.
سخنی با همراهان بیمار
پیشنهاد می کنم مقاله احیای اورژانسی یا cpr را مطالعه کنید تا در صورت نیاز به موقع بتوانید برای بیماران استفاده کنید
دکتر مجید کیهانی فرد متخصص مغز و اعصاب و نورولوژی در تهران
- داروی چربی خون آتورواستاتین| نکات مهم مصرف و تداخلات دارویی - 1403-09-02
- رزوواستاتین؛ داروی چربی خون - 1403-08-23
- برای جلوگیری از سکته مغزی چه بخوریم | دکتر کیهانی فرد - 1403-08-20