اگر دچار چربی خون هستید و داروی چربی خون می خورید این مطلب را حتما بخوانید. در این مطلب یک لیست از انواع قرص چربی خون چربی خون به همراه عوارض و به معنای مولکول‌های لیپیدی است که توسط جریان خون جابه‌جا می‌شوند. از جمله این مواد چربی می‌توان به کلسترول و تری گلیسیرید اشاره کرد. مولکول‌های لیپید در بدن کاربرد دارند که از جمله عملکرد آن‌ها می‌توان به شرکت در ساختار غشا سلولی، تامین انرژی موردنیاز بدن و… اشاره کرد.
زمانی که میزان چربی از حدود موردنیاز فراتر رود، در شریان‌ها (رگ ها) رسوب می‌کند. قرص چربی خون با هدف کنترل میزان چربی موجود در خون تجویز می‌شوند. مصرف انواع داروی چربی خون از ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته های مغزی و قلبی جلوگیری می‌کنند. اکنون این سوال پیش می‌آید که کدام داروها به عنوان داروی کاهش چربی شناخته می‌شوند؟ در این مطلب از مجله دکتر کیهانی فرد به معرفی مهم‌ترین نمونه‌های داروی چربی خون می‌پردازیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
فهرست مطالب
با انواع داروی ضد چربی خون آشنا شوید
مقادیر اضافی چربی خون، در طول زمان موجب آترواسکلروز (تجمع پلاک‌ها روی دیواره رگ‌های خونی) شده و زمینه ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را فراهم می‌کند. از سوی دیگر مقادیر کلسترول کنترل نشده خون، احتمال سکته مغزی را نیز افزایش می‌دهد.
داروی ضد چربی گروه بزرگی از داروها است که برای بیماران مبتلا به چربی خون بالا تجویز می‌شود. زمانی که ورزش و تغییر رژیم غذایی برای کنترل چربی خون موثر نباشد، پزشک مصرف داروهای چربی خون همچون استاتین ها را تجویز می‌کند. مصرف این داروها سطح کلسترول بد خون و تری گلیسیرید را کاهش داده و از تصلب شرایین جلوگیری می‌کند.
۱. رزوواستاتین داروی چربی خون
استاتین ها دسته‌ای از انواع داروی چربی خون هستند که با هدف پایین آوردن سطح کلسترول خون تجویز می‌شوند. این دسته از داروها به صورت قرص یا کپسول تولید شده و توسط پزشک تجویز می‌شوند. رزوواستاتین (Rosuvastatin) یک قرص چربی خون در دسته استاتین ها است که مانع از ساخت کلسترول و تری گلیسیرید توسط کبد می‌شود. این داروی کاهش چربی به صورت قرص و کپسول خوراکی است که باید یک بار در روز همراه یا بدون غذا مصرف کنید. پزشک معمولا مصرف رزوواستاتین را با دوز کم شروع کرده و رفته رفته دوز آن را افزایش می‌دهد.
عوارض رزوواستاتین
مصرف رزوواستاتین ممکن است با عوارض جانبی مختلفی همراه شود. برخی از این عوارض شایع‌تر بوده؛ اما خطرناک نیستند. البته درصورتی‌که هر یک از این عوارض شدید یا ادامه‌دار شد، باید موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید:
- یبوست
- دل‌درد
- سرگیجه یا سردرد
- مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب
- افسردگی
- درد مفاصل
- از دست دادن حافظه یا فراموشی
- گیجی
بعضی از دیگر عوارض داروی چربی خون رزوواستاتین، خطرناک‌تر و جدی‌تر هستند؛ اگر علائم زیر برای شما اتفاق افتاد، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد، حساسیت یا ضعف عضلانی
- کمبود انرژی و خستگی مفرط
- تب
- ادرار تیره و قرمز یا کاهش مقدار ادرار
- زرد شدن پوست یا چشم
- درد در سمت راست بالای شکم
- حالت تهوع
- خونریزی یا کبودی غیرمعمول
- از دست دادن اشتها
- علائم شبیه آنفولانزا
- کهیر و خارش پوستی
- مشکل در تنفس یا بلع
- تورم صورت، گلو، زبان، لب‌ها، چشم‌ها، دست‌ها، پاها، مچ یا ساق پا
- گرفتگی صدا
تداخل دارویی رزوواستاتین
پیش از آنکه پزشک برای شما رزوواستاتین را به عنوان یک داروی ضد چربی تجویز کند، لیست کامل داروهای مصرفی خود را به اطلاع پزشک برسانید. رزوواستاتین با داروهای زیر در تداخل است:
- سیکلوسپورین (دارویی برای سیستم ایمنی بدن)
- جم فیبروزیل (داروی اسید فیبریک برای کاهش کلسترول)
- دارولوتامید (داروی درمان سرطان پروستات)
- کلشی سین (داروی درمان نقرس)
- رگورافنیب (دارویی برای درمان سرطان روده بزرگ و راست روده)
- داروهای ضد ویروس از جمله برخی از داروهای ویروس HIV یا هپاتیت C مانند لوپیناویر، ریتوناویر، فوزامپرناویر، تیپراناویر، آتازاناویر و سیمپرویر
- برخی داروهای ضد قارچ مانند ایتراکونازول، کتوکونازول و فلوکونازول
- داروهای ضد انعقاد کومارین مانند وارفارین
- نیاسین یا اسید نیکوتینیک
- مشتقات اسید فیبریک مانند فنوفیبرات
۲. آتورواستاتین
آتورواستاتین (Atorvastatin) یکی از دیگر داروها در گروه استاتین ها است که برای کاهش کلسترول خون تجویز می‌شود. البته این دارو برای کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. آتورواستاتین به شکل قرص خوراکی است که معمولا یک بار در روز تجویز می‌شود. این داروی کاهش چربی را می‌توانید همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کنید، اما آن را باید در ساعت مشخصی بخورید. دقت داشته باشید که این دارو را باید دقیقا مطابق دستور پزشک استفاده کنید.
عوارض آتورواستاتین
آتورواستاتین هم مانند دیگر از انواع قرص چربی خون ، ممکن است عوارض جانبی مختلفی داشته باشد. این دارو از دسته استاتین ها است. برخی از این عوارض رایج‌تر هستند؛ اما اگر شدید یا دنباله‌دار شوند، باید موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید:
- اسهال
- سوزش سردل
- درد مفاصل
- فراموشی یا از دست دادن حافظه
- گیجی
برخی از عوارض جانبی آتورواستاتین جدی‌تر و غیرمعمول هستند. اگر هر یک از این عوارض را تجربه کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید یا از کمک پزشکی اورژانس استفاده کنید:
- درد، حساسیت یا ضعف عضلانی
- تب
- درد قفسه سینه
- حالت تهوع
- ضعف و خستگی مفرط
- خونریزی یا کبودی غیرمعمول
- از دست دادن اشتها
- درد در سمت راست بالای معده
- علائم شبیه آنفولانزا
- ادرار تیره رنگ
- زرد شدن پوست یا چشم
- کهیر
- خارش پوست
- مشکل در تنفس یا بلع
- تورم صورت، گلو، زبان، لب‌ها، چشم‌ها، دست‌ها و پاها
- گرفتگی صدا
تداخل دارویی قرص چربی خون آتورواستاتین
داروهای مختلفی ممکن است بر آتورواستاتین تاثیر بگذارند و با آن در تداخل باشند که از جمله مهم‌ترین تداخل‌های دارویی آتورواستاتین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سایر داروهای کاهش‌دهنده کلسترول مانند جم فیبروزیل، نیاسین، فنوفیبرات، فنوفیبریک اسید و…
- کلشی سین
- داروهای آنتی بیوتیک یا ضد قارچ مانند ریفامپین، اریترومایسین، کلاریترومایسین، ایتراکونازول، وریکونازول، کتوکونازول و پوزاکونازول
- قرص‌های ضد بارداری
- داروهای جلوگیری از رد پیوند عضو
- داروهای ضد ویروس برای درمان هپاتیت C یا HIV
۳. سیمواستاتین
در دسته استاتین ها به عنوان داروی چربی خون، سیمواستاتین (Simvastatin) نیز جای می‌گیرد که برای کاهش مقدار چرب‌های مضر مانند کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید در خون استفاده می‌شود. همچنین این دارو میزان کلسترول خوب (HDL) در خون را نیز بالاتر می‌برد. سیمواستاتین به صورت قرص و سوسپانسیون خوراکی تولید شده که باید آن را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید. سوسپانسیون خوراکی این دارو را معمولا باید با معده خالی بخورید. دقت داشته باشید که هر گونه تغییر دوز این داروی کاهش چربی، تنها با تجویز پزشک امکان‌پذیر است.
عوارض سیمواستاتین
پس از مصرف سیمواستاتین همچون دیگر استاتین ها ممکن است عوارض مختلفی را تجربه کنید که برخی از آن‌ها رایج‌تر هستند. در صورتی که علائم زیر شدید یا دنباله‌دار شد، پزشک خود را در جریان قرار دهید:
- یبوست
- دل‌درد
- حالت تهوع
- سردرد
- از دست دادن حافظه یا فراموشی
- گیجی
- خارش یا قرمزی پوست
برخی از عوارض جانبی سیمواستاتین جدی‌تر هستند. در صورتی که هر یک از علائم زیر را داشتید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید یا از کمک اورژانس استفاده کنید:
- درد، حساسیت یا ضعف عضلانی همراه یا بدون تب
- ادرار قرمز تیره
- کاهش ادرار
- کمبود انرژی، خستگی یا ضعف
- از دست دادن اشتها
- درد در سمت راست بالای معده
- زرد شدن پوست یا چشم
- تب و لرز
- گرگرفتگی
- تاول یا کهیر پوست
- خارش
- تورم صورت، گلو، زبان، لب‌ها، چشم‌ها، دست‌ها و پاها
- مشکل در تنفس یا بلع
- گرفتگی صدا
- درد مفاصل
- حساسیت به نور
تداخل دارویی سیمواستاتین
سیمواستاتین با داروهای مختلفی در تداخل است، در نتیجه پیش از تجویز این دارو، باید پزشک را در جریان کلیه داروهای مصرفی خود قرار دهید:
- دلاویردین
- فنوفیبرات
- فلوکونازول
- مهارکننده‌های قوی CYP3A4 مانند کلاریترومایسین، تلیترومایسین، سیکلوسپورین، دانازول و نفازودون
- وارفارین (رقیق‌کننده خون)
- سایر داروهای کاهش‌دهنده کلسترول مانند جم فیبروزیل، فنوفیبرات، نیاسین و لومیتاپید
۴. قرص چربی خون جم فیبروزیل
جم فیبروزیل (Gemfibrozil) از جمله داروی چربی خون است که توسط پزشک تجویز می‌شود. مصرف این دارو با کاهش کلسترول بد خون، احتمال سکته و بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. جم فیبروزیل به صورت قرص خوراکی تولید شده و معمولا دو بار در روز و ۳۰ دقیقه قبل از وعده‌های غذایی مصرف می‌شود. پیش از استفاده از جم فیبروزیل، راهنمای درون بسته‌بندی دارو را به دقت مطالعه کنید و درباره مواردی که ابهام دارید، از پزشک خود سوال بپرسید.
عوارض جم فیبروزیل
برخی بیماران پس از مصرف این دارو، عوارض مختلفی را تجربه می‌کنند. عوارض جانبی رایج جم فیبروزیل ممکن است شامل موارد زیر باشد؛ شدید یا ادامه‌دار شدن این عوارض را به پزشک اطلاع دهید:
- درد معده و سوء هاضمه
- اسهال
- بی‌حسی یا احساس سوزن سوزن شدن
- سرگیجه
- خواب‌آلودگی
- تاری دید
- درد عضلانی یا مفاصل
- از دست دادن علاقه به رابطه جنسی و ناتوانی جنسی
برخی از دیگر عوارض ناشی از مصرف این داروی چربی خون یعنی جم فیبروزیل جدی‌تر بوده، اما شایع نیستند. در صورتی که علائم زیر را تجربه کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- دشواری در تنفس
- تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
- درد شدید در قسمت فوقانی معده (به خصوص بعد از غذا خوردن)
- یرقان (زردی پوست یا چشم)
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- تاری دید یا دیدن هاله در اطراف نور
- تعداد کم سلول‌های خونی با علائم رنگ‌پریدگی پوست، کبودی آسان، خونریزی غیرمعمول، خستگی، احساس سبکی سر، تنگی نفس، سردی دست‌ها و پاها
تداخل دارویی جم فیبروزیل
پیش از تجویز جم فیبروزیل، پزشک باید از کلیه داروهای مصرفی شما آگاه باشد، چراکه جم فیبروزیل با برخی از داروها در تداخل است. مهم‌ترین تداخل‌های دارویی جم فیبروزیل به شرح زیر است:
- آسوناپرویر
- رقیق‌کننده‌های خون مانند وارفارین
- کلشی سین
- رپاگلینید
- استاتین ها مانند آتورواستاتین، لواستاتین و سیمواستاتین
- داروهای درمان هپاتیت C مزمن
۵. قرص چربی خون کلوفیبرات
کلوفیبرات (Clofibrate) از دیگر انواع داروی چربی خون است. این دارو را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید و هرگونه تغییر دوز خودسرانه یا قطع مصرف کلوفیبرات ممنوع است. این دارو در کاهش تری گلیسیرید و لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL) به شیوه موثری عمل می‌کند. دقت داشته باشید که مصرف کلوفیبرات در افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی، کلیوی یا سیروز صفراوی ممنوع است؛ پس پیش از تجویز این دارو، پزشک را در جریان سوابق پزشکی خود قرار دهید. این داروی کاهش چربی به صورت قرص است که باید آن را همراه آب ببلعید؛ از خرد کردن و جویدن کلوفیبرات خودداری کنید.
عوارض کلوفیبرات
بیماران ممکن است پس از مصرف کلوفیبرات، عوارض جانبی مختلفی را تجربه کنند که بعضی از آن‌ها رایج‌تر بوده و خطرناک نیستند. با این وجود اگر عوارض زیر برای شما اتفاق افتاد، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید:
- نفخ شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- سردرد
- سرگیجه یا خواب‌آلودگی
- ناتوانی جنسی
برخی از عوارض جانبی پس از مصرف کلوفیبرات جدی‌تر هستند؛ در صورتی که هر یک از این عوارض برای شما اتفاق افتاد، دوز بعدی دارو را مصرف نکنید و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- یک واکنش آلرژیک (سختی در تنفس، بسته شدن گلو، تورم لب، زبان یا صورت)
- درد قفسه سینه یا ضربان قلب نامنظم
- درد شدید معده همراه با حالت تهوع و استفراغ
- تب و لرز، گلودرد یا دیگر علائم آنفولانزا
- وجود خون در ادرار
- تورم پاها
- گرفتگی عضلات، ضعف عضلانی یا درد عضلانی
- درد مفاصل
- افزایش وزن ناگهانی
تداخل دارویی کلوفیبرات
در هنگام تجویز کلوفیبرات، آگاهی پزشک از کلیه داروهای مصرفی شما اهمیت زیادی دارد. برخی از مهم‌ترین تداخل‌های دارویی کلوفیبرات شامل داروهای زیر است:
- داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین (کومادین)
- انسولین یا داروهای خوراکی مورد استفاده برای درمان دیابت مانند گلیپیزید (گلوکترول)، گلیبورید (میکروناز، دیابتا، گلیناز)، تولبوتامید (اوریناز) و تولازامید (تولیناز)
- سایر داروهای کاهش‌دهنده کلسترول مانند لوواستاتین، سیمواستاتین، پراواستاتین، آتورواستاتین و جم فیبروزیل
۶. ازتیمایب
ازتیمایب (Ezetimibe) یکی از دیگر انواع داروی چربی خون است که به تنهایی یا همراه با دیگر داروهای کنترل چربی خون تجویز می‌شود. این دارو به شکل قرص خوراکی است و معمولا یک بار در روز بدون غذا یا همراه با آن مصرف می‌شود. مصرف این دارو از تجمع چربی خون در شریان‌ها جلوگیری کرده و توسط پزشک تجویز می‌شود. هر گونه تغییر در دوز مصرفی این داروی کاهش چربی بدون هماهنگی پزشک ممنوع است.
عوارض ازتیمایب
برخی از عوارض جانبی پس از مصرف ازتیمایب رایج‌تر هستند؛ در صورتی که این عوارض شدید یا ادامه‌دار شد، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید:
- اسهال
- گلودرد
- آبریزش بینی
- عطسه
- درد مفاصل، کمر، بازو یا پا
دیگر عوارض جانبی ازتیمایب به عنوان یکی داروی ضد چربی می‌تواند جدی‌تر و غیرمعمول باشند. اگر هر یک از آن‌ها را تجربه کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید یا از کمک اورژانس استفاده کنید:
- کهیر، خارش، مشکل در تنفس یا بلع، گرفتگی صدا و تورم صورت، گلو، زبان، لب‌ها یا چشم‌ها
- ضربان قلب سریع
- سرگیجه یا غش
- ناراحتی معده
- خستگی مفرط و کمبود انرژی
- خونریزی یا کبودی غیرمعمول
- از دست دادن اشتها
- درد در سمت راست بالای معده
- زرد شدن پوست یا چشم
- علائم شبیه آنفولانزا
- درد یا ضعف عضلانی
- تب و لرز
تداخل دارویی ازتیمایب
برای آگاهی از تداخل‌های دارویی ازتیمایب، پیش از تجویز این دارو، پزشک را در جریان کلیه داروهای مصرفی خود قرار دهید. مهم‌ترین تداخل‌های دارویی ازتیمایب به شرح زیر است:
- سیکلوسپورین
- فنوفیبریک اسید
- جم فیبروزیل
- داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین، کومادین و جانتوون
- بزافیبرات
مصرف داروی چربی خون تنها با تجویز پزشک
در این مطلب از وب‌سایت دکتر کیهانی فرد به معرفی انواع داروی چربی خون از جمله استاتین ها پرداختیم و عوارض جانبی و تداخل دارویی هر یک از آن‌ها را معرفی کردیم. دقت داشته باشید که مصرف به موقع انواع داروی ضد چربی اهمیت زیادی دارد و نباید نسبت به آن بی‌توجه باشید. همچنین مصرف، قطع مصرف و هر گونه تغییر دوز این داروها باید با دستور پزشک انجام شود و تغییر خودسرانه آن‌ها خطرناک بوده و سلامت بیمار را تهدید می‌کند.
:منابع محتوا