سنگینی سر چیزی است که ممکن است هر کسی به نحوی آن را تجربه کرده باشد. بعضی اوقات علت این عارضه برای فرد مشخص است و می داند که مثلا به علت فشار های روانی، استرس، بی خوابی، عفونت های سینوسی و یا حتی استایل نامناسب بدن دچار چنین مشکلی شده است. اما زمان هایی هم هست که سنگینی سر با عوارض دیگری همراه می شود که این عوارض در کنار هم در حال هشدار دادن از خطر جدی ای مثل سکته مغزی هستند. خوشبختانه در اغلب موارد بیشتر افراد در دسته ی اول قرار گرفته و متوجه هستند که با استراحت بیشتر، خواب کافی، صاف و گرم نگه داشتن سر و … می توانند این مشکل را به خوبی برطرف کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی دلایل مختلف سنگینی سر و درمان های دارویی و غیر دارویی آن مقاله زیر را تا انتها بخوانید.
فهرست مطالب
چه دلایلی ممکن است برای سنگینی سر وجود داشته باشد؟
- وزن مغز شما در حالت عادی به حدی تغییر نمی کند که با اتفاقات مختلف احساس کنید سنگین تر شده است، بلکه این احساس ماست که بر درک ما از وزن سرمان تاثیر می گذارد. به طور مثال زمانی که کسی سر و گردنش را صاف نگه می دارد وزن چندانی حس نمی کند اما هر چقدر سرش را به سمت جلو متمایل کند( یا به عبارتی قوز پیدا کند) وزن سر برایش سنگین تر به نظر می رسد. در سایر موارد معمولا گرفتگی ماهیچه های سر و گردن، خستگی و درد در این ناحیه باعث می شوند که فرد احساس کند سرش سنگین شده است.
- زمانی که شما وزن یا بار زیادی را بر روی ماهیچه های سر و گردن خود قرار داده و یا طی ورزش و سانحه ای دچار جراحت می شوید؛ ممکن است فشار بیش از حدی را به ماهیچه های این قسمت وارد کرده و باعث کشش زیاد در آنها شوید که یکی از نتایج آن احساس سنگینی سر باشد.
- نگه داشتن سر و گردن در یک حالت و به مدت طولانی ، به طور مثال در حین استفاده از کامپیوتر، باعث خستگی ماهیچه ها و در نتیجه احساس سنگینی در سر می شود.
- حوادث رانندگی، سقوط، پارک های عجایب و … از مواردی هستند که در حین آن این احتمال وجود دارد که به طور ناگهانی فشار بیش از حد تحمل ماهیچه و رباط های گردن به آن ها وارد شود. در نتیجه گرفتگی و درد گردن و درد در انتهای ی مغز ایجاد شده و فرد احساس سنگینی در سر می کند.
- ضربه به مغز از جمله مواردی است که به طور ناگهانی فشار زیادی به آن وارد می کند به حدی که ممکن است مغز با جمجمه برخورد داشته و فرد غیر از احساس گیجی، سردرد و از دست دادن تعادلش دچار اختلال در حافظه، دید تار، حالت تهوع و استفراغ شود. همین سرگیجه، سردرد، خستگی و احساس گیجی خود عاملی است که فرد احساس سنگینی در سر کند.
- همانطور که قبلا گفته شد خستگی شدید از جمله مواردی است که مسلما برای بیشتر افراد اتفاق افتاده و فرد را دچار حالتی می کند که مرتبا احساس سنگینی در سر کرده و تمایل دارد سرش را روی زمین قرار دهد. برای بیشتر افراد علت این احساس خستگی شدید کار زیاد است اما ممکن است این حالت ناشی از بیماری هایی مثل کم خونی، کم کاری تیروئید، آپنه در حین خواب، مشکلات قلبی، مشکلات کبدی و کلیوی، سوء تغذیه، دهیدره شدن، افسردگی، لوپوس، بیماری لایم، سندرم خستگی مزمن و … باشد. در این موارد بیمار برای برگشتن به زندگی عادی خود نیاز به تداخلات پزشکی دارد.
- یکی از انواع سر درد، سر درد تنشی نام دارد که بیشتر ناشی از فشار های روانی و اضطراب می باشد. از علائم این نوع سر درد، سنگینی سر، تعریق، ضربان قلب بالا و اختلال در تمرکز است. طی این نوع سر درد افراد معمولا احساس می کنند که پارچه ای محکم دور سرشان پیچیده شده است.
- میگرن سر دردی بسیار شدید و ناتوان کننده تری از سر درد عادی است که می تواند با علائمی که ایجاد می کند حس سنگینی سر را به فرد القا کند. (برای دانستن اینکه آیا شما هم دچار میگرن هستید یا خیر این مقاله را مطالعه کنید)
- مشکلات تعادلی که از اختلالات در گوش داخلی منشأ می گیرند می توانند علائمی مثل وز وز گوش، سرگیجه و ناتوانی در متعادل راه رفتن ایجاد کنند. به طور مثال بیماری منیر نوعی اختلال در گوش داخلی است که باعث می شود بیمار حس کند گوشش پر شده و درنتیجه سرش نیز سنگین است.
- آلرژی های فصلی و سرماخوردگی با ایجاد احتقان در بینی و گوش باعث سنگینی در سر می شوند.
- عفونت سینوسی یا سینوزیت با ایجاد التهاب در حفره ی بینی که معمولا در اثر عفونت ویروسی ایجاد شده است درد و فشاری در سر و صورت ایجاد می کند که حتی با نام سر درد سنگین شناخته می شود.
- در موارد نادر ممکن است سنگینی سر بیمار ناشی از توموری در مغز او باشد که به جمجمه و مغزش فشار می آورد. در چنین حالتی در کنار سنگینی سر علائم هشدار دهنده ی دیگری مثل تشنج، حالت تهوع و استفراغ، ضعف ماهیچه های بدن، اختلالات شناختی و رفتاری و … بروز پیدا می کند. (اگر نگران تومور مغزی هستید این مقاله را مطالعه کنید)
- بیماری میاستنی گراویس بیماری ای است که در آن ماهیچه ها نسبت به حالت عادی ضعیف تر شده و به طور مثال ضعف عضلات گردن باعث سختی تحمل وزن سر و سنگین به نظر رسیدن آن می شود.
در چه صورت به پزشک مراجعه کنید؟
با وجود اینکه سنگینی سر معمولا دلایل ساده و قابل رفعی دارد؛ اگر که شما هر کدام از علائم زیر را داشتید بهتر است سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
به نقل از مجله ی healthline این علائم شامل موارد زیر است:
- سر دردی که بدتر شده و با مصرف مسکن های بدون نسخه بهبود پیدا نکرده است.
- حالت تهوع و استفراغ که به طور واضح مربوط به خماری ناشی از الکل و آنفولانزا نیست.
- غش کردن چندین باره
- درد در قفسه ی سینه
- سر درد شدید و ناگهانی
- تغییر ناگهانی در توانایی حرف زدن، دیدن و گوش کردن
- تنگی نفس
- تب بالا
- گرفتگی گردن یا درد در آن که بعد از یک هفته بهبود پیدا نکرده است.
- تشنج
- سختی در راه رفتن
- سایز نامتقارن مردمک چشم ها
- حرکات چشم غیر عادی
- از دست دادن هوشیاری
- اضطرابی که در زندگی روزمره اختلال ایجاد کرده است
- داشتن افکار مرتبط با خودکشی
درمان سنگینی سر چیست؟
با توجه به موارد گفته شده بسته به علت زمینه ای سنگینی سر در فرد، درمان او هم متفاوت است. به طور مثال اگر کسی می داند که بعد از محرک هایی مثل کار طولانی، کم خوابی، گرسنگی، دندان قروچه در شب و … دچار چنین حالتی می شود باید سعی کند که حتیالامکان این شرایط را برطرف کند. همچنین در کسانی که سر درد ناشی از مشکلات عصبی و اضطراب یا … باعث این حس درشان شده است با خوردن مسکن های بدون نسخه مثل استامینوفن، بروفن و یا ناپروکسن می توانند سر درد و در نتیجه احساس سنگینی را از بین ببرند.
البته در کسانی از بیماری های اختلال تعادل رنج می برند خوردن دارو های آنتی کولینرژیک که حاوی آلکالوئید اسکوپولامین بوده و از قدیم برای بیماری حرکت در کشتی و ماشین استفاده می شده اند، تجویز می شود. به علاوه ممکن است در این افراد دارو های ضد تهوعی مثل دگزامتازون برای از بین بردن حالت تهوع ناشی از سرگیجه استفاده شود.
همانطور که گفته شد اختلال تعادل و سرگیجه باعث القای سنگینی سر می شود پس با خوردن دارو های دسته ی آنتی هیستامین و بنزودیازپین ها که نه تنها اثر بیماری حرکت و سرگیجه را کم می کنند بلکه اثرات آرام بخشی و خواب آوری هم دارند می توان حس سنگینی را کمتر کرد. لازم به ذکر است که بنزودیازپین هایی مثل کلونازپام و دیازپام به شدت خواب آور بوده و بیشتر برای بیماری های حاد حرکتی و سرگیجه شدید استفاده می شوند.
درمان های خانگی حالت سنگینی در سر
شما می توانید برای قوی تر کردن ماهیچه های گردن و در نتیجه جلوگیری از قوز و سنگینی سر، به طور ایستاده و از پشت به دیوار تکیه داده، چانه ی خود را گرفته و با فشار دستتان به چانه، سرتان را به عقب هل دهید. این حالت را به مدت پنج ثانیه نگه داشته، رها کرده و به تعداد ده بار تکرار کنید.
همچنین می توان از پشت به دیوار تکیه داده و دست ها را تا شانه، در حالی که کف دست هایتان رو به جلو بوده و کشش ایجاد کرده اید، بالا بیاورید. سپس دست ها را به همان حالت صاف بالا آورده و بازوی خود را به گوش هایتان نزدیک کنید. توجه داشته باشید که هنوز کف دست ها در همان حالت است. دست هایتان را به آرامی به نقطه ی شروع برگردانده و این حرکت را حداقل ۳۰ بار در روز انجام دهید.
شما می توانید از پد های گرمایشی هم برای گرم کردن عضلات گردن و کتف های خود استفاده کنید تا سر دردتان کاهش یابد. البته حواستان باشد که خصوصا اگر دیابتی هستید پوستتان دچار سوختگی نشود.
کلینیک دکتر مجید کیهانی فرد متخصص مغز و اعصاب
منابع:
- داروی چربی خون آتورواستاتین| نکات مهم مصرف و تداخلات دارویی - 1403-09-02
- رزوواستاتین؛ داروی چربی خون - 1403-08-23
- برای جلوگیری از سکته مغزی چه بخوریم | دکتر کیهانی فرد - 1403-08-20