سندرم گیلن باره (GBS) یک اختلال خودایمنی میباشد. خوشبختانه، سندرم گیلن باره درمانپذیر است و تشخیص زودهنگام آن اهمیت ویژهای دارد. روشهای درمانی مانند ایمونوگلوبولین وریدی (IVIG) و پلاسمافرز به منظور کاهش عوارض و تسریع روند بهبود استفاده میشوند. برای تشخیص دقیق این بیماری، پزشکان ممکن است از روشهایی مانند نوار عصب و عضله (EMG) استفاده کنند تا وضعیت عصبها و میزان آسیبهای وارده به آنها را ارزیابی کنند.
برای تشخیص زودهنگام بیماری خودایمنی سندروم گیلن باره حتما با شروع علائم اولیه به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. با ما همراه باشید تا در این مقاله به بررسی علائم و علت سندروم گیلن باره، انواع آن، روشهای درمانی موثر و استراتژیهای پیشگیری از عود بیماری پرداخته و اطلاعات مفیدی را با شما به اشتراک بگذاریم.
فهرست مطالب
سندروم گیلن باره چیست
در واقع سندروم گیلن باره نوعی اختلال نادر که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به اعصاب بدن حمله می کند، معمولا اولین علامتی که این سندروم در بدن ایجاد می کند گز گز و ضعف عضلات و اندامها است، این بیماری می تواند به سرعت در بدن بیمار مبتلا پخش و در نهایت کل بدن را بگیرد و بیمار را به فلج کامل برساند، در موارد شدید یک بیماری اورژانس محسوب شده و بیماران این دسته باید در بیمارستان بستری شوند.
هنوز علت دقیقی برای سندروم گیلن باره بیان نشده است، ولی تحقیقاتی که انجام شده نشان می دهد که معمولا این بیماری اغلب با یک بیماری عفونی مانند عفونت تنفسی و یا آنفولانزای معده همراه می شود.
درمورد درمان این بیماری هنوز درمان شناخته شده ای مطرح نیست ولی برخی از روشهای درمانی کمک می کنند که علائم بیماری کنترل شده و طول زمان بیماری کاهش پیدا کنند، اغلب بیماران پس از طی دوره، بهبود پیدا می کنند ولی در برخی افراد این بیماری اثرات طولانی مدت باقی می گذارد از جمله این اثرات، ضعف و خستگی را می توان نام برد.

سندروم گیلن باره در چند نوع مختلف دسته بندی می شود
- سندروم گیلن باره حاد AIDP :
- سندروم گیلن باره مزمن CIDP :
زمانی که سندروم گیلن باره بیشتر از 2 ماه به طول می انجامد به آن گیلن باره مزمن یا CIDP گفته می شود
- سندروم میلر فیشر MFS :
گیلن باره با علائم چشمی و بیماری با علائم چشمی آغاز می شود، این بیماران در ادامه با مشکلاتی در راه رفتن رو به رو خواهند شد
- نوروپاتی آکسون حرکتی حاد (AMAN) :
این بیماری که بیشتر در کودکان شایع است یک نوع ضعف حرکتی بوده که با ضعف پیشرونده و به دنبال آن نارسایی تنفسی همراه می شود
علت سندروم گیلن باره
علت سندروم گیلن باره هنوز به طور قطع مشخص نیست؛ اما اغلب موارد زیر باعث بروز بیماری خودایمنی سندروم گیلن باره میشوند که عبارتند از:
- عفونتهای ویروسی (مانند ویروس آنفولانزا)
- عفونتهای باکتریایی (مانند Campylobacter jejuni)
- عفونتهای تنفسی (مانند سیتومگالوویروس)
- عفونتهای ادراری
- واکسیناسیون (در موارد نادر)
- برخی از بیماریها (مانند مولتیپل اسکلروزیس)
- عوامل ژنتیکی (در برخی موارد)
این علل میتوانند به حمله سیستم ایمنی به اعصاب منجر شوند و در نتیجه سندروم گیلن باره را ایجاد کنند. برای دریافت نوبت مشاوره با دکتر مجید کیهانی فرد برای بررسی علاو و علت بروز بیماری گیلن باره با شمارههای درج شده در انتهای صفحه تماس بگیرید.

شروع سندروم چگونه است
این بیماری اغلب با سوزن سوزن شدن و بی حسی در پاها شروع می شود و پس از آن به قسمتهای فوقانی بدن و بازوها گسترش پیدا می کند و در مواردی علائم از صورت و یا بازوها شروع شده و پس از مدتی با پیشرفت بیماری، از ضعف به سمت فلج می رود و بیمار دچار فلج می شود.
عوارض بیماری گیلن باره
سندرم گیلن باره میتواند عوارض جدی و گاهی دائمی داشته باشد. عوارض این بیماری معمولا ناشی از اختلال در سیستم عصبی و ضعف عضلانی است که میتواند بر کیفیت زندگی بیماران تأثیر بگذارد. در برخی موارد، این عوارض ممکن است با پارکینسون اشتباه گرفته شوند. عوارض شایع این بیماری شامل مشکلات حرکتی، مشکلات تنفسی، و عوارض مرتبط با سیستم عصبی است. عوارض بر اساس شدت بیماری گیلن باره متفاوت خواهند بود.
توضیحات | عارضه |
---|---|
کاهش قدرت عضلانی که ممکن است به فلج جزئی یا کامل منجر شود. | ضعف عضلانی |
اختلال در عصبهایی که عضلات تنفسی را کنترل میکنند، ممکن است نیاز به مراقبتهای ویژه ایجاد کند. | مشکلات تنفسی |
تغییرات در ضربان قلب و فشار خون که ممکن است خطرناک باشد. | مشکلات قلبی |
احساس درد یا ناراحتی در عضلات و مفاصل به صورت مزمن. | درد مزمن |
حس خستگی دائمی که میتواند بر روی فعالیتهای روزانه تأثیر بگذارد. | خستگی مفرط |
شامل بیحسی، سوزنسوزن شدن و مشکلات حسی در اندامها. | اختلالات حسی |
احتمال عود بیماری در برخی بیماران که نیاز به پیگیری و مراقبت مداوم دارد. | بروز دوباره بیماری |
درمان سندروم گیلن باره
با درمان سندروم گیلن باره حمله به سیستم ایمنی بدن متوقف شده و شدت علائم کاهش مییابد. برای کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری، از روشهای مختلفی استفاده میشود. این روشها به کاهش اثرات بیماری و برگشتن به زندگی عادی کمک میکنند که عبارتند از:
- ایمونوگلوبولینهای داخل وریدی (IVIG): این روش با تزریق آنتیبادیهای خاص به خون، عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهتر میکند. ایمونوگلوبولینها حمله به سیستم ایمنی را کاهش داده و متوقف میکنند. از طرفی به کاهش التهاب و تسریع بهبودی کمک مینمایند. این درمان معمولاً در مراحل اولیه بیماری به کار میرود و تأثیرات مؤثری در کاهش شدت علائم دارد.
- تعویض پلاسما (پلاسمافرزیس): این فرایند شامل جدا کردن پلاسمای خون و حذف مواد مضر مانند آنتیبادیهای مهاجم است که به اعصاب آسیب میرسانند. با حذف این عوامل از پلاسما و جایگزینی آن با پلاسمای جدید یا محلولهای مناسب، التهاب کاهش مییابد. این روش اغلب برای بیمارانی استفاده میشود که وضعیت وخیمتری دارند.
- فیزیوتراپی و توانبخشی: این روش درمانی به بازگشت قدرت عضلانی و بازیابی مهارتهای حرکتی کمک کرده و نقش مهمی در بهبود بیماران مبتلا به سندروم پیلن باره دارد.
- درمانهای دارویی: مصرف داروهای ضدالتهاب و مسکن برای کنترل درد و کاهش التهاب اعصاب آسیبدیده ضروری است. این داروها میتوانند به کاهش شدت علائم کمک کنند و روند بهبودی را تسریع نمایند. تجویز دارو همیشه باید تحت نظر پزشک انجام شود تا از عوارض جانبی احتمالی جلوگیری گردد.
- درمان تنفسی: در موارد شدید، هنگامی که سندروم گیلن باره باعث ضعف عضلات تنفسی میشود، استفاده از دستگاههای تنفسی ضرورت پیدا میکند. این دستگاهها با تامین اکسیژن کافی به بدن، به بیماران در حفظ عملکرد تنفسی کمک میکنند. این نوع حمایت موقت است و تا زمانی که عضلات بهبود پیدا کنند استفاده میشود.

بیماران مبتلا به سندروم گیلن باره به چه نکاتی باید توجه کنند
بیماران مبتلا به سندروم گیلن باره باید به موارد زیر توجه کنند:
- پیگیری پزشکی منظم: تخصصی بودن بیماری خودایمنی سندروم گیلن باره و نیاز به تحت نظر بودن توسط پزشکان متخصص، از اهمیت بالایی برخوردار است.
- آموزش درباره بیماری: آگاهی از علائم و عوارض بیماری به بیماران کمک میکند تا در صورت بروز مشکلات جدید، به سرعت به پزشک مراجعه کنند.
- توجه به علائم: داروها و درمانهای کمکی برای کنترل درد و علائم مربوط به سندروم مهم هستند.
- فیزیوتراپی: انجام تمرینات فیزیوتراپی برای کمک به بهبود قدرت و تحرک بدن ضروری است.
- مراقبت از خود: بیماران باید از انجام فعالیتهایی که ممکن است به آسیبهای بیشتر منجر شود، پرهیز کنند.
- استراحت کافی: اطمینان از استراحت کافی برای کاهش خستگی و کمک به روند بهبودی ضروری است. تلاش کنید خواب منظم و کافی داشته باشید.
- توجه به رژیم غذایی: تغذیه سالم و متوازن میتواند به بهبود سیستم ایمنی و سلامت کلی کمک نماید. در صورت نیاز، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
- اجتناب از عفونتها: با شستشوی مکرر دستها و دوری از افرادی که به عفونتهای ویروسی یا باکتریایی مبتلا هستند، خطر ابتلا به عفونتهای جدید را کاهش دهید.
طول درمان و روند بهبودی سندروم گیلن باره
طول درمان برای بیماری گیلن باره ممکن است متفاوت باشد، اما به طور کلی، بیشتر بیماران به تدریج بهبودی پیدا میکنند و بسیاری از آنها میتوانند پس از چند هفته تا چند ماه به زندگی عادی برگردند. نزدیک به 60 تا 80 درصد از بیماران با گذشت چهار تا شش ماه از شروع درمان، بهبود قابل توجهی نشان میدهند، اما برخی ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشند. تشخیص زودهنگام و دقیق سندرم گیلن باره میتواند به جلوگیری از پیشرفت مشکلاتی که در نوروپاتی مزمن دیده میشود، کمک کند و بیماران را در روند بهبودی یاری دهد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم
سندروم گیلن باره با بی حسی، گز گز و ضعف عضلات همراه است ولی این علائم در برخی بیماری های دیگر نیز هست، اگر در انگشتان دست و یا پا احساسی از بی حسی داشتید که به سمت بدتر شدن می رود و یا به نظر می رسد به سمت دیگر اندامها کشیده شده و از بین نمی رود و یا علائم شدید مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.
همچنین اگر شرایط زیر را تجربه کردید حتما با پزشک مغز و اعصاب در میان بگذارید
بی حسی که از انگشتان پا شروع شده و به سمت دیگر اندامها می رود و در حال افزایش است
ضعف و بی حسی که به سرعت در حال گسترش است
مشکل تنفسی و تنگی نفس در زمانی که در حالت خوابیده به سر می برید.
این مسئله را در نظر بگیرید که سندروم گیلن باره یک وضعیت حاد و اورژانسی است و حتما باید با سرعت نسبت به آن رفتار شود، اگر با هر کدام از علائم رو به رو شدید بلافاصله با یک پزشک مغز و اعصاب مطرح کنید
بیماران محترمی که نیازمند کمک در زمینه این بیماری هستند می توانند با مطب دکتر مجید کیهانی فرد فوق تخصص مغز و اعصاب از طریق شماره های تلفن تماس حاصل نموده و یا در صورت نیاز به نوبت، تلفنی و یا نوبت دهی آنلاینی که در سایت در اختیار بیماران قرار گرفته است نوبت دریافت کنند.