سردرد یکی از شایعترین دردهای جسمانی است که تقریباً همه افراد در طول زندگی خود آن را تجربه میکنند. در بسیاری از موارد، سردردها بیخطر بوده و با استراحت یا داروهای مسکن بهبود مییابند؛ اما برخی از سردردهای خطرناک میتوانند نشانهای از مشکلات جدی و حتی تهدیدکننده زندگی مانند سکته مغزی، آنوریسم مغزی، تومور مغزی یا خونریزی مغزی باشند. شناخت علائم سردرد خطرناک و تمایز آنها از سردردهای معمول، برای حفظ سلامتی حیاتی است. در این مقاله، دکتر مجید کیهانی فرد، متخصص مغز و اعصاب، به شما کمک میکند تا بدانید کدام سردردها خطرناک هستند و چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
فهرست مطالب
سردردهای رایج و بیخطر (مقایسه با سردردهای خطرناک)
خوشبختانه، بخش بزرگی از سردردها از نوع خوشخیم هستند که شامل سردردهای تنشی، سردردهای میگرنی و سردردهای گردنی (سرویکوژنیک) میشوند. این نوع سردردها معمولاً با داروهای مسکن، کنترل شیوه زندگی و رژیم غذایی قابل مدیریت بوده و خطری جدی برای بیمار ایجاد نمیکنند. در مقالات دیگر این سایت به طور مفصل به این نوع سردردها و روشهای کنترل آنها پرداخته شده است.
علائم سردردهای خطرناک؛ چه زمانی نگران باشیم؟
تشخیص سردردهای خطرناک از سردردهای معمولی اهمیت حیاتی دارد. در ادامه به هفت علامت هشداردهنده مهم اشاره میکنیم که در صورت بروز هر یک از آنها، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید و وضعیت سردرد خود را جدی بگیرید:
سردرد ناگهانی و شدید (سردرد صاعقهای)
اگر به طور ناگهانی و در عرض یک دقیقه دچار سردردی بسیار شدید و ناگهانی شدید (که اصطلاحاً به آن سردرد صاعقهای یا “یهویی” گفته میشود)، حتی اگر این درد پس از یک ساعت بهبود یابد، آن را جدی بگیرید. این درد ممکن است نشانهای از پارگی آنوریسم مغزی باشد. آنوریسم مغزی در اغلب موارد بدون علامت است و تنها پس از پارگی، علائم شدید از خود نشان میدهد. حالت تهوع، استفراغ، و اختلالات روانی از دیگر علائمی هستند که ممکن است همراه با این نوع سردرد خطرناک بروز کنند. میتوانید اطلاعات جامعتری در مورد سردرد صاعقهای را در مقاله اختصاصی آن بیابید.
پیشنهاد می کنم بخوانید:
درمان فوری سردردهای شدید
سردرد پس از ضربه یا آسیب به سر
در صورتی که پس از هرگونه ضربه به سر، حتی یک سقوط ساده یا زمین خوردگی جزئی، دچار سردرد شدید، به خصوص اگر این سردرد با گذشت زمان بدتر شود، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علامت میتواند نشانهای از خونریزی مغزی باشد. از دست دادن هوشیاری، استفراغ، ضعف، اختلال در بینایی و حافظه، و تغییر حالت ذهنی از دیگر علائم هشداردهنده در این شرایط هستند. هرگز چنین سردردی را نادیده نگیرید.
سردرد شدید همراه با تب و سفتی گردن
سردردی که با تب بالا و سفتی گردن همراه باشد، میتواند نشانه مننژیت (التهاب پردههای مغز و نخاع) یا یک عفونت جدی ویروسی یا باکتریایی باشد. بثورات پوستی، حساسیت به نور، و سفتی عضلات از دیگر علائم همراه هستند که نیاز فوری به مراقبتهای پزشکی دارند.
سردرد همراه با بیحسی یا ضعف یک طرفه بدن
یک سردرد خطرناک که به طور ناگهانی شروع شده و با ضعف یا بیحسی در یک سمت سر، شانه یا بازو همراه باشد، میتواند نشاندهنده آسیب به سینوسهای وریدی مغز یا اختلال در خونرسانی به مغز باشد که ریسک سکته مغزی را به شدت بالا میبرد. در چنین شرایطی، بیمار باید بدون فوت وقت به مراکز درمانی منتقل شود. اختلال گفتاری، مشکلات بینایی، و حساسیت به نور و صدا نیز میتوانند از علائم همراه باشند.
پیشنهاد می کنم بخوانید:
بی حسی انگشتان پا نشانه چیست؟
بی حسی سر نشانه چیست؟

سردرد همراه با درد در ناحیه صورت و گردن
درد شدیدی که از سردرد شروع شده و به ناحیه صورت، گردن و گوش کشیده میشود، میتواند نشانه پارگی یا انسداد شریانهای کاروتید باشد که میتواند منجر به سکته مغزی شود. این نوع سردرد معمولاً به صورت ناگهانی آغاز میشود.
سردرد پس از فعالیتهای فیزیکی شدید
اگر پس از انجام فعالیتهای فیزیکی سنگین، دچار سردردی شدید و ناگهانی شدید، این میتواند نشانهای از تومور مغزی، خونریزی یا سکته مغزی باشد. تغییرات در حس بینایی، گفتار و تعادل از دیگر علائم هشداردهنده این نوع سردرد هستند. (مقاله سردرد بعد از ورزش را بخوانید.)
سردرد جدید یا غیرمعمول
اگر سردردی را تجربه میکنید که قبلاً هرگز آن را تجربه نکردهاید یا الگوی آن به شکل قابل توجهی تغییر کرده است، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. این تغییرات میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تغییر ناگهانی در شدت، محل یا دفعات بروز سردرد.
- تأثیر سردرد بر کنترل عضلانی، گفتاری یا بینایی شما.
- ضعف در هر نقطه از بدن که ناشی از سردرد باشد.
- سردردی که همواره بدتر میشود.
- بروز تغییرات شخصیتی همزمان با سردرد.
اهمیت مراجعه به پزشک در زمان مناسب
دانستن و به اشتراک گذاشتن این اطلاعات حیاتی میتواند جان افراد زیادی را نجات دهد. در صورت مشاهده هر یک از علائم سردرد خطرناک که در بالا ذکر شد، مراجعه فوری به پزشک متخصص مغز و اعصاب ضروری است. تشخیص و درمان به موقع بیماریهایی مانند سکته مغزی، آنوریسم مغزی، مننژیت و تومورهای مغزی، شانس بهبودی کامل و بازگشت به زندگی عادی را با حداقل عوارض به طور چشمگیری افزایش میدهد.