چرا سمت چپ سر درد می گیرد- سردرد سمت چپ سر

سردرد سمت چپ می تواند ناشی از میگرن، سردرد های سینوسی، سردرد های خوشه ای، سردرد هایی که پس از خوردن سردی رخ می دهد، تومور و یا عوارض دارو باشد. اما هر کدام از اینها حالت ها و علائم دیگری را هم کنارشان دارند که می تونید تشخیص بدهید سردرد شما از چه نوعی است. حالت سردرد شما مهم است.
آیا تا به حال تجربه‌ی سردرد ضربان‌دار در یک سمت سر خود را داشته‌اید؟ یا شاید دردی تیرکشنده را حس کرده‌اید؟ گاهی اوقات ممکن است با یک درد تیز و ناگهانی پشت چشم‌ها یا دردی ثابت و رو به افزایش مواجه شوید. هر یک از این نوع سردردها می‌توانند دلایل متفاوتی داشته باشند که در این مقاله به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.

انواع سردرد سمت چپ سر و دلایل آن‌ها

همه ما حداقل یکبار در طول زندگی سردرد را تجربه کرده ایم. با اینکه اکثر سردردها دلایلی مثل خستگی دارند و با استراحت خوب می شوند؛ سردردهای علت‌دار حالت های مختلف دارند. به سردردتان دقت کنید، ضربان‌دار است؟ تیز و تیرکشنده است؟ حالت سوزشی دارد؟ یا مثل این است که با یک خنجر به سرتان ضربه می زنند؟ برخی از آنها ممکن است خطرناک باشند.

سردردهای خطرناک، معمولا سردردهایی هستند که با تاری دید یا سرگیجه یا تهوع یا استفراغ یا هرچیز غیرعادی دیگری همراه می شوند. اگر این موارد را تجربه کردید حتما با پزشک مشورت کنید. ممکن است دلایلی مثل میگرن، سردرد خوشه ای، فشار بالا یا پائین مغزی و یا حتی تومور مغزی علت سردردتان باشد. هر کدام از مشکلات و بیماریهای ذکر شده ممکن است با علائم دیگری همراه باشند؛ که در اینجا آورده ایم. برای تسکین و درمان فوری سردرد شدید نیز راهکارهای مختلفی وجود دارد.

• میگرن
• سردرد سینوسی
• سردرد سرویکوژنیک
• سردرد خوشه ای
• سردرد برگشتنی
• سردرد ناشی از سردی
• تومورها

میگرن

میگرن یکی از دلایل شایع سردردهای شدید و یک‌طرفه، از جمله سمت چپ سر است. این نوع سردرد معمولا با ضربان‌های شدید و تپش دار همراه است که می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. علاوه بر درد شدید، افراد مبتلا به میگرن اغلب به نور و صدا حساسیت شدیدی نشان می‌دهند و ممکن است دچار حالت تهوع یا استفراغ نیز شوند.

البته میگرن لزوما سمت چپ سر نیست و هنوز کاملا مشخص نیست که چرا بیمار میگرنی در موارد زیادی درد را در یک سمت سر خودش احساس می کند. اما دلایلی مثل فعالیت بیش از حد نورون ها که ممکن است در یک سمت مغز باشد، یا اختلال در جریان خون یک قسمت از سر، یا دلایل هورمونی، نور شدید، صدای زیاد و… که هر کدام می تواند روی یک قسمت از سر تاثیر بگذارد، باعث سردرد یک طرفه میگرنی ها می شود.

علائم سردرد میگرنی

اگر این سردرد سمت چپ سر شما با علائمی که در اینجا آورده ام همراه باشد، احتمال زیاد شما میگرن دارید.

• میگرن آئورا: اختلالات بینایی مثل نقطه های نورانی یا زیگزاک، سوزن سوزن شدن یک طرف بدن، مشکلات گفتاری یا حسی.
• حساسیت به نور و صدا یا بوهای خاص
• تهوع و استفراغ، اسهال و یبوست، درد شکمی
• سرگیجه، تعادل نداشتن، مشکل در صحبت کردن یا درک کردن صحبت های دیگران
• عرق کردن، بی حالی و خستگی، تغییرات خلقی

نکته مهمی که باید بدانید این است که همه افراد علائم یکسانی را تجربه نمی‌کنند و حتی شدت این نشانه‌ها در هر فرد متفاوت است. همچنین، برخی از این علائم ممکن است با نشانه‌های بیماری‌های دیگر مشترک باشند و تشخیص دقیق را دشوار کنند. به همین دلیل، هرگز خوددرمانی نکنید. از مصرف خودسرانه مسکن، تریپتان یا داروهای مشابه برای این نوع سردردها خودداری کنید. بهترین اقدام این است که فوراً به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا مشکل شما به درستی تشخیص داده شده و تحت درمان مناسب قرار گیرد.

سردرد سینوسی

وقتی سینوس‌های سمت چپ ملتهب یا عفونت می‌کنند، اغلب باعث ایجاد سردرد سینوسی می‌شوند. این نوع سردرد معمولا بااحساس فشار و سنگینی در ناحیه صورت همراه است. ممکن است این درد در پیشانی، گونه‌ها یا پشت چشم‌ها و به صورت یک درد مبهم، کوبنده یا تیر کشیدن سر احساس شود.

سردرد سرویکوژنیک: درد گردنی که به سر می‌رسد

سردردهای سرویکوژنیک (Cervicogenic Headache)، نوعی سردرد هستند که منشأ آن‌ها مشکلات گردن است این نوع سردرد اغلب در یک طرف سر، از جمله سمت چپ احساس می‌شود و ممکن است به دلیل آسیب‌های گردن، وضعیت بدنی نامناسب یا بیماری‌هایی مانند آرتروز گردن رخ دهد. درد این نوع سردرد معمولا به صورت یک درد مبهم و تیر کشنده از گردن شروع می‌شود و به سمت سر گسترش پیدا می‌کند. با انجام حرکات گردن یا قرارگرفتن در وضعیت‌های خاص، درد ممکن است تشدید یابد.

سردرد خوشه‌ای

سردردهای خوشه‌ای، یکی از دردناک‌ترین انواع سردرد سمت چپ سر هستند که به‌ویژه در اطراف چشم، احساس می‌شوند. این دردها به صورت دوره‌های متناوب و شدید رخ می‌دهند و می‌توانند زندگی روزمره را مختل سازند. سردرد خوشه ای معمولا به صورت یک درد سوزناک، تیرکشیدن یا کوبنده توصیف می‌شود که گویی چیزی تیز در پشت چشم فرورفته باشد.

سردرد ناگهانی پس از خوردن سردی

آیا تابه‌حال پس از خوردن سریع یک بستنی یا نوشیدنی سرد، دچار درد شدید و ناگهانی در پشت پیشانی شده‌اید؟ این همان چیزی است که به آن “سردرد بستنی” که در پزشکی “گانگلیونورالژی اسفنوپالاتین” می‌گویند. این نوع سردرد سمت چپ سر معمولا به دلیل تغییرات سریع دما در ناحیه دهان و گلو ایجاد می‌شود.

سردرد برگشتی: عوارضی ناخواسته از مصرف بیش از حد مسکن

مصرف طولانی‌مدت و بیش از حد داروهای مسکن، به‌ویژه در مواردی که به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک انجام شود، می‌تواند با پدیده‌ای به نام «سردرد برگشتی» بروز کند. این نوع سردرد اغلب به صورت یک درد مبهم و مداوم در سراسر سر، از جمله سمت چپ، احساس می‌شود. نکته قابل‌توجه این است که مصرف بیشتر مسکن برای تسکین این نوع سردرد نه‌تنها موثر نیست بلکه می‌تواند باعث تشدید آن نیز شود.

سردرد ناشی از تومور

تومور مغزی سردردهایی را به وجود می‌آورد که معمولاً به شکل تدریجی هستند. این سردردها اکثراً صبح‌ها بیشترند. بسیاری مواقع فعالیت فیزیکی باعث افزایش درد در محل تومور می‌شود. بنابراین، اگر سردردی دارید که با فعالیت بدتر می‌شود، این می‌تواند نشانه‌ای از سردرد بعد از ورزش یا علل دیگری باشد که نیاز به بررسی دارد.

حالت های مختلف سردرد سمت چپ

سردرد ضربان‌دار

سردردهای ضربان‌دار، به‌ویژه در سمت چپ سر، یکی از شایع‌ترین انواع سردرد سمت چپ سر هستند. این نوع سردرد معمولا به دلیل استرس، وضعیت بدنی نامناسب یا نشستن طولانی‌مدت در مقابل کامپیوتر رخ می‌دهد. احساس ناشی از این نوع سردرد شبیه به این است که یک نوار محکم دور سرتان پیچیده شده باشد. این درد معمولا به صورت یک فشار مداوم یا کوبش توصیف می‌شود. علاوه بر دلایل آورده شده در بالا، فشار خون و استرس و اضطراب هم ممکن است باعث این سردرد شود.

سردرد انفجاری

سردردهای انفجاری، یکی از شدیدترین و ترسناک‌ترین انواع سردرد سمت چپ سر هستند که به صورت ناگهانی و با شدت بسیار زیاد بروز می‌کنند. این نوع سردرد اغلب به‌عنوان بدترین درد زندگی توصیف می‌شود. شدت و سرعت شروع این نوع سردرد به‌قدری زیاد است که گویی یک انفجار در داخل سر شکل می‌گیرد. این نوع درد می‌تواند دلایلی مانند میگرن، سردرد خوشه‌ای، سردرد تنشی، پارگی عروق مغز، عفونت سینوسی یا مشکلات مربوط به فک و دندان داشته باشد.

علل رایج سردرد سمت چپ سر

سردردهای یک‌طرفه، به‌خصوص در سمت چپ سر، دلایل متنوعی دارند. برخی از شایع‌ترین علل این نوع سردرد عبارت‌اند از:

• استرس و تنش‌های روزمره
• خستگی چشم به دلیل استفاده بیش از حد از دستگاه‌های دیجیتال و مطالعه طولانی‌مدت بدون وقفه
• کم‌آبی بدن
• سینوزیت یا التهاب سینوس‌ها
• مشکلات گردن مانند دیسک کمر، آرتروز گردن یا وضعیت نامناسب بدن
• میگرن
• سردردهای خوشه‌ای
• التهاب شریان گیجگاهی (آرتریت گیجگاهی) که بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود.
• تغییرات هورمونی، به‌ویژه در زنان
• بی‌خوابی یا اختلالات خواب
• تغییرات آب‌وهوایی از جمله تغییرات ناگهانی فشار هوا یا رطوبت
• کاهش ناگهانی مصرف کافئین

توصیه می‌شود برای تشخیص دقیق علت سردرد سمت چپ سر و دریافت درمان مناسب، حتما به پزشک مراجعه کنید. خوددرمانی و نادیده‌گرفتن سردرد نمی‌تواند جایگزین نظر پزشک متخصص باشد.

درمان سردرد سمت چپ سر

سردرد سمت چپ سر بسته به علت زمینه‌ای، روش‌های درمانی مختلفی دارد. برخی از روش‌های درمانی رایج، عبارت‌اند از:

• درمان دارویی: استفاده از دارو برای کاهش یا کنترل سردرد باید حتماً زیر نظر پزشک انجام شود؛ زیرا نوع دارو و دوز مصرفی آن بسته به علت زمینه‌ای سردرد و شرایط فرد متفاوت است. مصرف خودسرانه دارو ممکن است نه‌تنها بی‌اثر باشد، بلکه گاهی علائم را تشدید کند.
• ماساژدرمانی: ماساژ ملایم روی گردن، شانه‌ها و پوست سر می‌تواند به شل شدن عضلات منقبض و بهبود گردش خون کمک کند. یک ماساژور حرفه‌ای با تمرکز بر نقاط ماشه‌ای و نواحی با تنش، می‌تواند در تسکین سردرد موثر باشد.
• درمان شناختی رفتاری (CBT): اگر استرس، اضطراب یا سایر عوامل روانی در ایجاد سردرد شما نقش داشته باشند، CBT می‌تواند بسیار مفید باشد. این روش درمانی به شما کمک خواهد کرد تا الگوهای فکری و رفتاری منفی را شناسایی و تغییر دهید.
• فیزیوتراپی: اگر سردرد شما ناشی از مشکلات اسکلتی عضلانی مانند تنش گردن یا وضعیت نامناسب بدن باشد، فیزیوتراپی پیشنهاد می‌شود. فیزیوتراپیست با ارائه تمرینات تقویت عضلات، بهبود انعطاف‌پذیری و اصلاح وضعیت بدنی، به کاهش درد و پیشگیری از عود سردرد کمک می‌کند.

اگر سردردهای شما شدید، مکرر یا با علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ، اختلال بینایی یا ضعف همراه هستند، حتما به پزشک مراجعه کنید.

چگونه از سردردهای سمت چپ پیشگیری کنیم؟

سردرد سمت چپ سر می‌تواند آزاردهنده باشد. خوشبختانه، با رعایت برخی نکات می‌توان از بروز آن‌ها پیشگیری کرد. چند راهکار موثر برای کاهش سردردهای سمت چپ عبارت‌اند از:

• هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن به وضعیت بدنی خود توجه کنید.
• نوشیدن آب به مقدار کافی در طول روز، به‌ویژه در هوای گرم، جلوی بروز سردردهای ناشی از کم‌آبی را می‌گیرد.
• اگر کار شما مستلزم نشستن طولانی‌مدت یا استفاده زیاد از کامپیوتر است، هر چند وقت یکبار استراحت کنید و چشم‌ها و گردن خود را حرکت دهید.
• تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند در کاهش استرس و در نتیجه کاهش سردرد موثر باشند.
• داشتن خواب کافی و باکیفیت برای سلامتی عمومی و کاهش سردرد اهمیت زیادی دارد.
• یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند به کاهش سردرد کمک کند.
• اگر از عینک استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که شماره عینک شما مناسب است.

این نکات، راهکارهایی کلی برای پیشگیری از سردردهای سمت چپ هستند. اگر سردردهای شما ادامه‌دار و شدید هستند، حتما از یک پزشک متخصص مشاوره بگیرید تا علت دقیق آن مشخص شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

برخی از علائم هشداردهنده که نشان‌دهنده نیاز به مراجعه فوری به پزشک هستند، عبارت‌اند از:

• سردرد شدید و ناگهانی: این نوع سردرد ممکن است نشانه سکته مغزی یا آنوریسم باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
• تغییرات در الگوی سردرد: اگر سردرد شما نسبت به گذشته شدیدتر شده است، مدت طولانی‌تری طول می‌کشد یا با فعالیت‌های روزمره تشدید می‌شود.
• سردرد همراه با علائم دیگر: اگر سردرد شما با علائمی مانند تاری دید، تب، عرق‌کردن، تهوع و استفراغ، ضعف در یک طرف بدن، تغییرات در حس یا حرکت، یا اختلالات حسی همراه است.
• سردرد پس از ضربه به سر: حتی اگر ضربه به سر خفیف باشد، اگر سردرد پس از ضربه به وجود آمده باشد.
• سردرد در افراد بالای 50 سال: اگر برای اولین بار در سن بالای 50 سالگی دچار سردرد شده‌اید.
• سردردهای مزمن که کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهند: اگر سردردهای شما به‌قدری شدید هستند که فعالیت‌های روزمره شما را مختل می‌کنند.

سردرد سمت چپ سر گاهی می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی مانند تومور مغزی باشد. پزشک برای تشخیص دقیق، ابتدا معاینه فیزیکی انجام می‌دهد، سوابق پزشکی بیمار را بررسی می‌کند و در صورت نیاز از روش‌هایی مانند MRI، سی‌تی‌اسکن، نوار مغز (EEG) استفاده می‌کند. در برخی موارد، این نوع سردرد همراه با سایر الگوهای درد از جمله دلایل درد پشت سر مشاهده می‌شود که بررسی دقیق آن‌ها می‌تواند به تشخیص بهتر کمک کند.

جمع‌بندی

سردرد سمت چپ سر می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله میگرن، التهاب رگ‌های خونی (واسکولیت)، سردردهای خوشه‌ای و سایر عوامل. در بسیاری از موارد، سردردهای خفیف را می‌توان در خانه با استراحت و داروهای بدون نسخه تسکین داد. اما اگر سردرد شما شدید، مداوم است یا همراه با علائم دیگری مانند ضعف یک طرف بدن، گیجی، تاری دید یا اختلالات حسی است، حتما به پزشک مراجعه کنید.